تعمقی در سوره مریم بخش یازدهم

بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه پیش گفتگوی ما از آیات سوره مریم به آنجا رسید که ملائکه می گفتند به پروردگارت سوگند آنان را ، کسانی که عناد کردند و گفتند که آیا من بعد از این که مشتی استخوان و خاک شدیم باز هم برمی گردیم ؟ بازهم زنده می شویم یا نه ؟ خداوند فرمودند آن ها را در حالی که به زانو درآمدند دور تا دور دوزخ حاضرشان خواهیم کرد . در آیه 69 می خوانیم که فرمود :
ثُمَّ لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمْ أَشَدُّ عَلَى الرَّحْمَنِ عِتِيًّا ﴿٦٩﴾
آن گاه از هر گروهی آنان که بر خدای رحمان عاصی و سرکش تر بودند بیرون می کشیم .
دسته دسته . دسته اول بدترین ها . ابتدا میان این دسته افرادی که همه گرداگرد دوزخ نشسته اند تا وعده حتمی پروردگار را نظاره می کنند ، از میان این ها اول سرکش ترین ها و عاصی ترین ها را بیرون کشیده می شود .
ثُمَّ لَنَحْنُ أَعْلَمُ بِالَّذِينَ هُمْ أَوْلَى بِهَا صِلِيًّا ﴿٧٠﴾
سپس ما به کسانی که برای سوختن در دوزخ سزاوارترند ، داناتریم .
مفهومش این است که ذرّه ای در حق کسی اجحافی نخواهد شد ، از یاد نخواهد رفت . یا اضافه بر آن چه که انجام نداده جرم به او نسبت داده نخواهد شد و .... . خداوند دانای حکیم بر این ماجرا مستقیماً نظارت می کند و آن هایی را که سزاوارترند ابتدا بیرون می کشد .
وَ إِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَقْضِيًّا ﴿٧١﴾
و هیچ کس از شما نیست مگر آن که وارد دوزخ می شود .
این قسمت من را تکان داد . من امیدوار بودم که ما را از بالای دوزخ عبور دهند . ولی ظاهراً وارد دوزخ خواهیم شد . هیچ کس از شما نیست مگر آن که وارد دوزخ شود .
بر پرودگارت مسلّم و حتمی است . پس به طور حتم می بایستی سختی دوزخ را همه مشاهده کنند .
ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيهَا جِثِيًّا ﴿٧٢﴾
سپس آنان را که پرهیز کردند ، آنان را نجات می دهیم .
چه کسانی پرهیز کردند ؟ آنانی که کفر نورزیدند ، عصیان نکردند ، تمرّد نکردند ، احکام الهی را زیر پا نگذاشتند ، به دیگران ظلم نکردند ، هر آن چه را که خداوند فرمود بکن ، کردند و هر آن چه را که فرمود نکن ، انجام ندادند . این ها را خداوند فرموده : سپس آنان را که پرهیز کردند نجات می دهیم . از میان کسانی که به دوزخ وارد می کنیم .
و ستمکاران را که به زانو درافتاده اند در دوزخ رها می کنیم . فقط تجسّم این ماجرا که حتمی هم هست و جزو کلام حضرت حق است چهار ستون بدن انسان را می لرزاند و باید بلرزاند .
وَ إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا أَيُّ الْفَرِيقَيْنِ خَيْرٌ مَقَامًا وَ أَحْسَنُ نَدِيًّا ﴿٧٣﴾
و هنگامی که آیات روشن ما را بر آنان می خوانند ، کافران به آنان که ایمان آوردند می گویند : کدام یک از ما دو گروه جایگاهش از لحاظ اجتماعی ، مادّی ، اُنسش در دنیا و زیبایی اش نیکوتر است ؟
امروزه به عینه ما مشاهده می کنیم از آن چه که در فضاهای مجازی پخش می شود . از پیشرفت ها ، از حکایت هایی که در ممالکی که اصلاً صاحب دین نیستند یا پایبندی به دین ندارند پخش می شود و ما این ها را می خوانیم ، می بینیم و متأسفانه خودمان هم پخش می کنیم . درحالی که کلام حضرت حق است . فرمودند که : آیات روشن ما را به مردم می خوانند و کافران به کسانی که ایمان آوردند می گویند نگاه کنید که کدام ما جایگاه بالاتری داریم ، از چه نظر ؟ از لحاظ مادّی ، از لحاظ سیاسی ، از لحاظ حتی پیشرفت تکنولوژی . دنیا عرضه نشد برای این که این جایگاه ها در آن مطرح شود . این جایگاه ها عنوان شد برای این که انسان ها با این ها امتحان پس دهند . برای این که انسانی که می گوید من تسلیم حضرت حق هستم اعتراض نمی کند چرا به او زیاد دادی و به من کم . انسانی که تسلیم حضرت حق است ، وعده حضرت حق را حتمی می شمارد و صبورانه منتظر رسیدن زمان وعده پروردگار است . جاه و جلال مردم ، پیشرفت هایشان در تکنولوژی ، ما را گول نزند . ما نیامده ایم که آن پیشرفت ها بر ما حکومت کنند . ما آمده ایم که با این ها زندگی کنیم و امتحان پس دهیم . هوشیار باشید ، خیلی شرایط سخت و مثل مو نازک شده است .
وَ كَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَحْسَنُ أَثَاثًا وَ رِئْيًا ﴿٧٤﴾
چه بسیار اقوامی را پیش از آنان هلاک کردیم که لوازم زندگی بهتر و ظاهری نیکوتر داشتند .
هر روزه از یک گوشه ، از چند هزارسال قبل ، میلیون سال قبل ، مدارکی را پیدا می کنند که بشر در اوج قدرت بوده است . کجا هستند آن ها ؟ کجا رفتند آن ها ؟ به این نکته توجه کنید : ما برای این به دنیا آمدیم که آدم شویم . برای آدم شدن تحمل سختی ها ، رنج ها و دردها الزامی است . چون در فشار و سختی است که انسان ماهیّت وجودی اش را بروز می دهد . خانم ها و آقایانی که بسیار شیک ، جنتلمن و نمی دانم مجلسی رفتار می کنند تا جایی که تائیدشان می کنید بسیار شیک و زیبا هستند . مقابلشان بایستید ، یک ، دو ، سه . ماهیّت وجودی شان را عیان می کنند . چون در سختی ها ، در اعتراض ها ، در مقابله کردن ها است که انسان ها خودشان را نشان می دهند . مراقب باشیم گول دنیا را نخوریم . دنیا عروس هزارچهره است ، عروس که چه عرض کنم ، عفریتی است که ما عروس هزار چهره می بینیم . انسان از نسل آدم است ، آدم برگزیده خداوند است ، آدم تعلیم یافته حضرت حق است . ملائک حتی به آدم یاد ندادند . پروردگار به آدم کلمات را آموخت و آن چه را که برای زندگی در دنیا نیاز داشت .
مَخلص کلام ، خیلی این روزها باید مواظب خودمان باشیم . تا جایی که یادم می آید همیشه پائیز که می رسید مادرها و پدرها دائم به بچه هایشان توصیه می کردند : باد پائیزی خیلی موزی است ، شما را آزار خواهد داد ، مواظب باشید مریض نشوید . حتی بچه ها پیر شده بودند ، پیرمرد و پیرزن بودند ، باز هم پدر و مادرها همین گونه صحبت می کردند . امروز دیگر باد پائیزی را مهم نیست ، رها کن ، جهنّم که مریض شدم . امروز در روزگاری زندگی می کنیم که روز به روز حلقه فشارمان تنگ تر می شود .