بسم الله الرحمن الرحیم

در دنباله آیات قبلی در سوره نحل که خداوند نعمت هایی را که به بشر عنایت فرموده در آنجا بیان فرمودند . در آیه 7 می خوانیم :
وَ تَحْمِلُ أَثْقَالَكُمْ إِلَی بَلَدٍ لَمْ تَكُونُوا بَالِغِيهِ إِلَّا بِشِقِّ الْأَنْفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ ﴿٧﴾
و بارهای سنگین شما را به شهری که جز با مشقت جانکاه نمی توانستید به آنجا برسید حمل می کنند به راستی پروردگار شما رئوف و مهربان است .
به گونه ای این آیه اشاره می کند به آیات قبل در سوره نحل که خداوند راجع به چهارپایان و انواع سودهایی که به انسان می رسانند گفتگو فرمودند . که این آیه اشاره ای هم باز تو همین زمینه در زمان خودش دارد . که فرمودند بارهای سنگین تان را به شهری که جز با مشقّت جانکاه نمی توانستید حمل کنید می برید . فی الواقع امروزه از وسایل نقلیّه استفاده می شود . وسایل نقلیه به دنباله همین نعماتی است که خداوند بیان فرموده اما در حال حاضر هنوز هم در کوهستان های صعب العبور وسایل را جز با استفاده از حیوانات چهارپا به شکل دیگری نمی توانند حمل و نقل بکنند چون در جاهایی حتّی صعود و فرود هواپیما یا بالگردها اصلاً امکان پذیر نیست ، جایی ندارد و انسان اگر بخواهد وسایلی را به آن نقاط بفرستد می بایستی حتماً از چهارپایان استفاده کند . خداوند فرمودند در این چهارپایانی که برای شما قرار داده شده و به شکل های مختلف از آنها بهره می برید و نعمت الهی است توجه بکنید .
به راستی پروردگار شما رئوف و مهربان است .
وَالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوهَا وَ زِينَةً وَ يَخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿٨﴾
و اسبان و استران و درازگوشان را ، اینها را خداوند آفرید ، برای چه ؟ تا سوارشان شوید تا سوار بر این حیوانات شوید و شما را زینتی باشند . در عین این که سوار می شوید ، تفریح می کنید ، از مکانی به مکانی منتقل می شوید ، وسایلی را جابه جا می کنید در عین حال زینت شماست . وقتی یک سوارکار بر اسبی سوار است که بسیار شکیل و زیبا اندام است به راستی تحسین برانگیز است . برای آدم ها حیوانات خوب ، رام شده و بهره دهنده شان زینت شان محسوب می شود .
و چیزهایی می آفریند که نمی دانید . یادمان باشد در کنار این همه نعمت یک چیزهایی هم آفرینش می شود مثل ویروس کرونا که اصلاً خبر ندارید ، شاید به نظر بیاید که در این فقط سختی و نقمت است اما این طور نیست در کنار سختی و نقمت ، نعمت فراوان هم به همراه خودش آورده و بسیاری از عادات انسان ها را در جوامع بشری که هیچ چیز نمی توانست عوض کند در حال تغییر دادن است . بعد در کنار فاصله هایی که بین آدم ها و روابط شان ، بین آدم ها و اهداف شان انداخته است باعث شده که انسان ها با چشم بازتری به آنچه که قبلاً داشتند نگاه کنند و قدر نعماتی را که داشتند بیشتر بدانند . و خیلی افسوس برای ما انسان ها که چرا بایستی باید صبر می کردیم ، تعلّل می کردیم تا با فشار و زور چشم ها را باز کنیم و اینها را بنگیریم . هنوز هم روزها در پیش است ، هنوز هم انسانها اگر نخواهند چشمان شان را باز کنند به طور حتم گرفتار خواهند شد . باز هم برای شان محدودیتی هایی به وجود می آید . خیلی زیبا بود امروز تلوزیون را یک لحظه باز کردم به زیر نویس اخبار نگاه کردم دیدم نوشته است که هر 14 دقیقه یکبار یک بیمار در اثر کرونا می میرد ، چقدر ذوق کردم بعد گفتم ای داد بیداد یک روزی اگر به من می گفتند در دنیا هر 14 دقیقه یک نفر می میرد عزا من را می گرفت ، مگر می شود ؟ نسل بشر به کجا دارد می رود ؟ امروز آن قدر در سختی و فشار قرار گرفتیم چون فکر می کنم به فاصله هر 8 دقیقه بود که من زیر نویس تلوزیون دیده بودم که یک بیمار کرونایی می میرد ، خوب خیلی سنگین است خیلی بد است ولی وقتی 14 دقیقه یکبار می شود یک کمی اسباب روحیه برای انسان فراهم می شود . پس ببینید هنوز هم مسائلی هست که باید به آنها نگاه کنیم و تا وقتی که نتوانیم خوب نگاه کنیم ، تا وقتی که نتوانیم خوب بفهمیم ، خوب یاد بگیریم و خوب عمل بکنیم قطعاً فشارها همچنان مضاعف خواهد بود . برای خدا توجه کنید به همه چیز نه فقط به کرونا ، نه فقط به محدودیت های آن ، این یک نمونه ی عینی است برای اینکه شما به بقیّه مسائل توجه کنید .
وَ عَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَ مِنْهَا جَائِرٌ وَ لَوْ شَاءَ لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ ﴿٩﴾
و بر خداست که راه راست را نشان دهد . خداوند بر خودش یک قانونی قرار داده ، حقی را قرار داده که راه راست را برای بندگانش روشن کند ، مشخص کند که جز خداوند راه راست را هیچ کس دیگری قادر به نمایاندن نیست و نخواهد بود مگر اذن الهی بر بنده ای همچون پیغمبر و امام قرار بگیرد . خداوند این را برای خودش قانون قرار داده که برای بندگانش راه راست را مشخص کند و نشان بدهد .
و برخی راه ها منحرف است وقتی از میان راه ها یک راه مستقیم ، درست و راست شد بقیّه راه ها به طور حتم انحراف دارد شاید بعضی راه ها به نظر بیاید که بالاخره شاید طولانی تر باشد اما به مقصد برسد ولی وقتی که راه راست و کوتاه و مستقیم وجود دارد استفاده از آن راه ، خودش یک انحراف محسوب می شود .
اگر خدا می خواست مسلماً همه شما را هدایت می کرد .
مگر نه این که الان فرشتگان الهی بدون هیچ کم و کاستی جز تسبیح پروردگار ، ستایش و سجده حضرت حق کار دیگری ، حتی نمی شناسند ، نمی دانند . چنان که روزی که خداوند آدم را خلق کرد آنها پرسیدند : مگر ما تسبیح گو نبودیم ؟ پروردگار فرمودند : چیزی می دانم که شما نمی دانید . سپس کلماتی را از فرشتگان سؤال کردند و آنها پاسخی نداشتند چون نمی دانستند و از آدم سؤال فرمودند و آدم جواب داد . خداوند اگر می خواست به اجبار انسانها را در خط هدایت قرار بدهد برای او کاری نداشت اما تقدیرش بر آن بود که انسان در دنیا صاحب اختیار باشد برای انتخاب مسیر ، انتخاب عملکردها و نگاه هایش . از دوست نازنینی پیام داشتم که از همسرش گلایه می کرد . می گفت : چطوری من این مسیر را ادامه بدهم که در چنین روزها و شرایطی ایشان نه تنها سر فرود نمی آورد ، کوتاه هم نمی آید . موسیقی آن چنانی را می خواهد از ماهواره های خارجی بگیرد با صدای بلند . به اوگفتم : عزیز من او راه خودش را می رود ، شما راه خودت را برو . قصّه او ، قصّه اوست و قصّه تو ، قصّه تو است . گفت : همسایه ها می شنوند . گفتم : بشنوند . صدا برای همسایه ها می رود ، برود . هیچ اشکالی ندارد . همسایگان بالاخره پس از یکبار ، دوبار ، ده بار هم شما را خواهند شناخت و هم ایشان و اصلاً قضاوت همسایه ها چه تأثیری در رشد و تکامل شما خواهد داشت ؟ چه کار می خواهند بکنند ؟ آنها اگر بیایند و قضاوت کنند که شما آدمی هستی که بدون قید و بند هستی یا به دین توجه نداری از شما چه کم می کنند ؟ و بالعکس اگر شما را متدیّن بدانند و در اعتقادات خیلی خوب ، محکم و پابرجا ببینند باز به شما چه خواهند داد ؟ اگر به اینها فکر بکنیم دیگر تأثیر نمی پذیریم . ما وظیفه داریم که در عالم به دو شکل امر به معروف و نهی از منکر کنیم . یک شکل آن زبان ماست ، تذکّر بدهیم این روش غلط است و دین این جور نمی گوید . باور بکنید که تأثیر این روش به مراتب کمتر از روش دوم است . روش دوم چیست ؟ که شما نمادی باشی از احکام دینت ، نه بصورت تصنعی ، نه بصورت اجباری بلکه بصورت بنیادی . بعضی ها فکر می کنند که در ماه محرم همیشه اگر چشم گریان داشته باشند و لباس سیاه ، یعنی عزادار امام حسین(ع) هستند . شاید نظر اول این چنین نشان بدهد اما فی الواقع عزادار امام حسین(ع) ، امام را می شناسد . عزادار امام حسین(ع) در ماه محرم ، حداقل اعمالی را که در غیر ماه محرم انجام می داده دیگر انجام نمی دهد . خلاصه کلام ، انسان ها ، همسر ما هستند ، برادر ، خواهر ، همسایه ، اولاد فرقی نمی کند اما یادمان باشد آنها بنده خدای خویش هستند . حساب و کتابشان با خدای خودشان است . هر کدام آنها داستانه ای خودشان را در دنیا می نویسند و نقش هایشان را در آن داستان ها بازی می کنند و اگر که من و شما در نقش های آنها قاطی بشویم بطور حتم در گِل و لای آنها دست و پایمان گیر می کند . حتی عزادار امام حسین(ع) در مقابل چنین اعمالی ترشرویی نمی کند . در کمال سادگی و متانت عبور می کند و تأیید نمی کند ، کنارشان نمی ماند .
خداوند اگر می خواست همه اینها را به اجبار هدایت می کرد . من و شما چه کسی هستیم که جای خدا بنشینیم ؟ من و شما چه کسی هستیم که به جای خدا بیاییم و اجبار کنیم و آنها را در خطی قرار بدهیم که آن چنان که ما فکر می کنیم ، خط دین است ؟ اصلاً و ابداً . دین صاحب یک قید و بندها و محدودیت هایی است برای آن که به او ایمان و اعتقاد دارد . من و شما اگر ایمان و اعتقاد داریم ، عمل کننده باشیم به عمل بقیه کاری نداریم . بله شما را اگر که به ساز و ضرب و مجلس رقص خواستند ببرند آن موقع گردن بزنید ، خیلی ساده . خدا در قرآن می گوید : با کفّار و مشرکین کاری نداشته باشید ، به معاهده هایتان دست نزنید اگر جایی تخطّی کردند و در ماه حرام حمله کردند شما هم جوابشان را بدهید ، هر جا یافتید بکشید . اما اگر اِبراز پشیمانی کردند و برگشتند دست از سلاح بکشید . ما تمام قوانینی که در دنیا در ابعاد مختلف به آن نیازمندیم در قرآن داریم ، پس به کتب دیگر نیاز نداریم ؟ چرا داریم ، از قرآن حُکم های کلّی را خارج می کنیم و بر اساس حکم کلّی هر چه که جدید شاخه هایی اضافه می شود ، برای آن ها بر همان اساس حُکم های جدیدی را وضع می کنیم ، اما نه خارج از دین و نه خارج از حکم قرآن . ما همه چیز داریم .

• < قبلی
• بعدی >