بسم الله الرحمن الرحیم

از داستان حضرت موسی و خضر نبی شب پیش خارج شدیم امروز وارد داستان ذوالقرنین می شویم .
وَ يَسْأَلُونَكَ عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُو عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْرًا ﴿٨٣﴾
و از تو درباره ذوالقرنین می پرسند بگو به زودی خبری از او برای شما خواهم خواند .
إِنَّا مَكَّنَّا لَهُ فِي الْأَرْضِ وَ آتَيْنَاهُ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ سَبَبًا ﴿٨٤﴾
ما وی را در زمین تمکن داده‌ایم و از هر چیزی وسیله‌ای به او عطا کردیم .
نمی‌دانم کدام شب بود که برای شما گفتیم که خداوند سلوک هر کسی را در چیزی بخصوص قرار داده است مثلاً سلوک سلیمان را در سلطنت بی‌نظیرش ، ایوّب نبی را در بیماریش ، یوسف در چاه قرار گرفت و الی آخر ، به ذوالقرنین تمکن بسیار دادند یعنی همه چیز .
و از هر چیزی وسیله‌ای به او عطا کردیم . این هرچیزی مفاهیم مختلف دارد این هر چیزی می تواند وسایل زندگی باشد و آن چه که یک انسان در زندگی به آن نیازمند است ولی کسی را که خداوند تمکن بسیار داده است بحث آن روی وسایل یک زندگی نیست بلکه فراتر از این صحبت هاست . یعنی اگر آن زمان هواپیما نبود ، کشتی نبود ، قطار نبود ، وسایل نقلیه نبود و انسان ها برای جابجایی در شرایط سختی حرکت می کردند و در بیشترین زمان ممکنه ، خداوند به ذوالقرنین وسیله ای برای پی گرفتن یا برای سرکشی به نقاط مختلف را عطا کرده بود ، به چه شکل ؟ نمی دانیم ، با چه وسیله ای ؟ نمی دانیم ، چه طور که سلیمان بر باد تسلط داشت . و از هر چیزی وسیله ‌ای به او عطا کردیم .
فَأَتْبَعَ سَبَبًا ﴿٨٥﴾
پس وسیله ‌ای را پی گرفت .
یکی از این ها را پیش رو قرار داد و با آن حرکت کرد .
حَتَّى إِذَا بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ وَجَدَهَا تَغْرُبُ فِي عَيْنٍ حَمِئَةٍ وَ وَجَدَ عِنْدَهَا قَوْمًا قُلْنَا يَا ذَا الْقَرْنَيْنِ إِمَّا أَنْ تُعَذِّبَ وَ إِمَّا أَنْ تَتَّخِذَ فِيهِمْ حُسْنًا ﴿٨٦﴾
تا آن گاه که به غروب گاه خورشید رسید ، به نظرش آمد که خورشید در چشمه ای گل آلود و سیاه غروب می کند . یکی از آن وسایل را پی گرفت با آن حرکت کرد در جهت حرکت خورشید تا به جایی رسید که به نظرش آمد که خورشید عن غریب در یک چشمه گل آلود و سیاه به نظرش می آمد چون آن طرف تاریک بود یعنی می‌رفت که بر تاریکی آن بخش زمین غالب شود ، گل آلود و سیاه غروب می کند . که این خبر می دهد برای انسان های امروز که چه علم بزرگی را داشته است که به راحتی توانسته است طلوع و غروب خورشید را مشاهده کند .
نزدیکی آن ، قومی را یافت در کجا ؟ در آن قسمتی که خورشید در حال غروب کردن بود ، به نظر می آمد که در چشمه ای گل آلود و سیاه غروب می خواهد بکند . در نزدیکی آن جا یک قومی را یافت .
گفتیم ای ذوالقرنین یا اینان را عقوبت می کنی یا میانشان روش نیکویی پیش می گیری . یعنی چه ؟ یعنی انتخاب با تو است . این قوم به طور مسلم در جایگاهی که قرار داشتند به جهت امکاناتشان یا به جهت رفتارهای شان یا به جهت تمرد شان یا هرچه ، خداوند می فرمایند که بین اینها تو مخیّری می خواهی عقوبت شان کن ، مجازاتشان کن یا نه میان آن ها یک روش میانه و متعادلی در پیش بگیرد و آن ها را هدایتشان کن ، آنها را بفهمان اختیار با توست .
جواب ذوالقرنین چنین است :
قَالَ أَمَّا مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَى رَبِّهِ فَيُعَذِّبُهُ عَذَابًا نُكْرًا ﴿٨٧﴾
گفت هرکس ستم کند به زودی عذابش خواهیم کرد .
یعنی این که یا روش میانه را برگزیند یا روش عقوبت کردن ، این دو را با هم یکی را انجام بدهد را نپسندید . گفت : خدایا هرکس ستم بکند به زودی عذابش می‌کنیم ، مجازاتش می‌کنیم .
سپس به سوی پروردگارش بازگردانده می شود . یعنی این عذاب من یک عذاب موقت است نه یک عذاب الهی بعد از این که ما او را مجازات کردیم به سوی خدای خویش بر می گردد آن گاه او را عذابی سخت خواهد کرد . یعنی عذاب سختش به دست خداوند خواهد بود .
وَ أَمَّا مَنْ آمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحًا فَلَهُ جَزَاءً الْحُسْنَى وَ سَنَقُولُ لَهُ مِنْ أَمْرِنَا يُسْرًا ﴿٨٨﴾
و اما هر که ایمان بیاورد و کار شایسته کند پاداشی هرچه نیکوتر خواهد داشت .
کسی که کار خوب می کند ، ایمان به خدای یکتا می آورد و در راستای احکام الهی حرکت می کند به طور یقین پاداش نیکو خواهد داشت .
و به او از فرمان خود تکلیفی آسان خواهیم گفت ؛ کسی که خودش دارد با سر به سمت ایمان الهی می رود دیگر نیازی نیست که وسیله توبیخی باشد بلکه باید در فرمان هایی که به افرادهای مؤمن داده می‌شود تکالیف ساده‌تر می‌شود . به ادیان پیشین شما توجه کنید می بینید همه ادیان سخت ‌گیری‌ های خاص خودشان را داشتند اما در مورد دین ما و پیامبر ما صراحتاً قرآن ، خداوند می فرماید : پیامبر شما بر دین حنیف و آسان گیر ابراهیم بود ، احکام را ساده تر ، آرام تر و در تعادل بیشتری خداوند قرار داده است .
ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا ﴿٨٩﴾
سپس وسیله ‌ای دیگر را پی گرفت .
این بار به جهت دیگری خواست برود و یک وسیله دیگری یا یک طریق دیگری را پیش گرفت . حال در شب های بعد می‌خوانیم که هر بار ذوالقرنین به کجا و به چه کسانی سرکشی می کند . خدایا امروزه برای حرکت ، برای جابجایی و برای خیلی از مسائل دیگر ما خیلی امکانات در اختیار داریم اما چقدر زیباست که همه امکانات ما بر گِل نشسته به واسطه وجود یک ویروس کوچک به نام کرونا که هر دم رنگ عوض می کند . دیشب به آن فکر می کردم ، انسان ها تا به امروز فکر می‌کردند می توانند خودشان بوقلمون صفت رنگ عوض کنند و بسیار هم رنگ عوض کردند . از هر صنفی ، از هر گروهی ، از هر طبقه ای ، از بالاترین طبقات تا پایین ترین طبقات ، از هر گونه اعتقادی بارها و بارها در مسیر حرکت شان برای رسیدن به نفع های شخصی شان رنگ عوض کردند و امروز همه خبردار در مقابل ویروسی به این کوچکی قرار گرفتند که هر دَم برای این ها رنگ عوض می‌کند ، زیبا نیست ؟ شاید انسان ها بفهمند ، بیاموزند که اگر سایه خداوند بالای سر شما نباشد ، شما با همه قدرت هایتان حریف یک ویروس کوچک نخواهید بود که او بر شما غالب است ، شما را به هر سو که بخواهد می‌کشد ، به هر شکل که بخواهد مجازات می کند من به این مسائل که فکر می کنم ، می روم نمی دانم چقدر وقت می روم و نیستم اما با خودم فکر می‌کردم آن هایی که با ویروس کرونا خیلی زود می میرن خیلی خوشبخت هستند چون خیلی کم سختی و عذاب را تحمل می کنند و آن هایی که کرونا را به حد اعلا می گیرند خیلی آدم‌های مصیبت دیده ای هستند چون خیلی سخت است هر لحظه ای که فکر می کنی دیگر خوب شدی از جایت که بلند می‌شوی همه چیز روی سرت آوار می کند . یک دسته هم هستند که کرونا را می گیرند و خیلی سریع خوب می‌شوند به قول خودمان بشکن هم می‌زنند اما نمی دانند اگر این امتحان سخت را امروز در رفتند باید مراقب باشند ، خود نمایی نکنند شاکر خداوند باشند که مبادا فردا روز سخت ترینش را دچار شوند . به هر حال بر گردن من گاهی اوقات وظیفه می شود که بگویم مواظب خودتان باشید به هیچ وجه با شوخی و تفریح با مسئله روبرو نشوید خیلی عمیق نگاهش کنید و اگر امروز کرونا دوشادوش ما می گردد برای آموزش آمده است ، او تکلیفش را انجام می دهد ، او انسان ها را مؤدب می کند ، مقیّد می‌کند ، وادارشان می‌کند که این قید و بندها را بپذیرند اگر نپذیرند آن وقت با بدترین شکل ممکنه به آنها تهاجم می کند ، مواظب خودتان باشید .

• < قبلی
• بعدی >