بسم الله الرحمن الرحیم

سوره لقمان از سوره هایی است که در مکه نازل شده این سوره خط مشی هدایتی دارد و بسیار زیبا و صریح در مورد خانواده و در مورد والدین و... اگر کسی می خواهد خط مشی زندگی بگیرد به این سوره توجه خاص کند و با توجه خاص بخواند و به معانی اش توجه داشته باشد.
آنقدر این سوره آیاتش رحمت و برکت است که انگار سرتاسر این سوره را بسم الله و نام خدا گرفته است.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خدایی که رحمان است و رحیم .
همین دو اسم کفایت می کند که قلب آدم در سختی ها قرص و محکم شود کمتر بترسد، من هم می ترسم نه اینکه فکر کنید نمی ترسم، یک جاهایی یک چیزهایی دلم را شور می انداز که بعد به خودم می گویم مگر خدایی که تو می شناسی رحمانیتش برای همه نیست؟ پس برای تو هم هست ، حتی اگر تو بد باشی، رحیمیتش هم هست درست است برای افرد خاصش است ولی امیدوار باش که تو هم جزء افراد خاصش باشی، امید داشتن که کار زشتی نیست پس همین دو کلمه رحمان و رحیم کفایت می کند که انسان در دنیا نیاز به پشتیبانی از هیچ کجا نداشته باشد.
الم ﴿۱﴾
الف لام میم . ازاسرار قرآن است،هنوز نمی دانیم یعنی چه؟در خیلی از تفاسیر یک چیزهایی گفته شده اما فی الواقع هنوز کسی نمی داند که این حروف بیانگر چه مسئله بسیار مهمی است که در حالت رمزی و خفا بیان می شود.
تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ ﴿۲﴾
این ها آیات کتاب حکمت آموز است.
از دومین آیه اعلام می کنند که این ها آیاتی از کتابی است که حکمت به انسان ها آموزش می دهد تنها 1 یا 2 مورد نیست درس زندگی و چگونه بودن و چگونه زیستن می دهد به همین دلیل بایستی که خیلی به آیاتش توجه عمیق داشته باشیم. کتابی که در آن احکام و حکمت های بزرگ را آموزش می دهد و نشان می دهد که من و شما باید در این دنیای خاکی چطور زندگی کنیم.
هُدًى وَرَحْمَةً لِلْمُحْسِنِينَ ﴿۳﴾
هدایت و رحمتی است برای نیکو کاران.
این کتاب مایه هدایت و رحمت برای نیکوکاران است درآن شکی نیست ولی چگونه ؟ حالا نیکوکاران را تعریف می کند در آیات بعد می بینیم برای کسانی که می آیند و آیات کتاب حکمت اموز را می خوانند برایشان تعیین می کند ابتدا شریعت را، اگر کسی را دیدید که جاده شریعت را طی نکرده و مدعی است که یکسره به طریقت وارد شده مطمئن باشید که دست آویز شیطان است، اگر کسی آن رحمت الهی و آن طریقتی که انسان را به سوی لقاء الله می برد می خواهد برود اولین قدم، اولین در، و اولین جاده شریعت است ، شریعت چیست؟ شریعت یک سری احکام است ، احکام چیست؟ کارهایی است که باید انجام شود، چون وقتی این کارها را انجام می دهید عملا یک سپر حفاظتی برای خود تان فراهم می کنید.
الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ ﴿۴﴾
آنان که نماز برپا میدارند، بارها عرض کردم در جای جای قرآن می خوانیم ، نماز یک وجهش نماز خواندن ما است یعنی در یک ساعت مقرر آداب به جا بیاوریم و در محضر پروردگار قرار بگیریم و با پروردگار گفتگو کنیم حرف بزنیم آن چیزهایی که در آیات و جملاتی که در نماز بیان می شود ولی شکل دیگری هم وجود دارد وقتی که ما اینجا می گوئیم نماز مغرب باید خوانده شود بعضی ها می توانند کنار بایستند و تماشا کنند اما بعضی ها بلافاصله بلند می شوند اسباب این نماز خواندن را فراهم می کنند، صندلی ها را جابجا می کنند سجاده ها را پهن می کنند مهر برای همه می آورند.چرا امروز نسل کودک ما حتی نسبت به دین گریزان است برای اینکه در خانواده هایشان نمی بینند . چقدر زیباست آداب نماز نماز برپا داشتن چقدر قشنگ است ما که دختر بودیم وقت نماز که می شد یکی از سرگرمی های شیرین ما این بود اذان که می گویند بدویم زودتر از مادرمان وضو بگیریم بعد خانم ها ی دیگر که می بینند بگویند ماشاالله چه دختری، چقدر خوبه ماشاءالله گفتن آن خانم ها هم دارد نماز برپا می کند . وقتی مادر خودش وقت نماز می رسد آستین ها بالا می زند و می گوید اول نماز این هم نماز برپا می کند وقتی برای نماز لباس پاکیزه می پوشد و به بچه ها توصیه می کند با آن شلواری که در کوچه بودید لبه پاچه هایش گرفته به خاک ها نیایید روی سجاده بایستید این هم نماز برپا می کند و از اینجا بگیرید و جلوتر بروید. واقعا جا دارد گاهی اوقات مادرها و پدرها به خودشان یک نگاهی کنند ببینید واقعا در خانه هایشان چه کار می کنند آنفدر که اهمیت می دهید که فلان تابلو فرش به دیوار باشد گران قیمت باشد و برای شما وجه ای کسب کند آنقدر اهمیت نمی دهید که بچه ها جانمازهای تکی داشته باشند ، ما بچه که بودیم علی رغم جای کمی که داشتیم نمی گویم یک خانه داشتیم خیلی بزرگ اتاق خوابهای جدا نه ، ولی علی رغم همه اینها مادر برای ما هر کدام یک رختخواب می داد و با اینکه بچه های لاغر بودیم و جا می شدیم در یک تشکT ولی اصرار داشتند هر کس یک تشک، یک لحاف، یک بالش اینها آدابی است که به پول داری آدم ها ربطی ندارد آدابی است که باید بیاموزند و در جامعه رشد بدهند.آنهایی که جوان هستند و هنوز بچه ندارند از حالا به فکر باشند مادربزرگها پدربزرگ ها برای نوه هایشان به فکر باشند ، من چند روز گذشته در سفر بودم داشتم آنجا فکر می کردم چون فراغ بال بیشتری داشتم گفتم در اولین فرصت تلاش کنم اولین چیزی که می خرم یک چادر مقنعه خوشگل برای نوه ام . از حالا فکر می کنم تا نوه ام چادر مقنعه به سرش کند بنشیند سر جانماز 3، 4 سالی طول می کشد ولی از الان به آن فکر می کنم پدر بزرگ ها، مادر بزرگ ها بیکار نمانند اهمیت شما ها به نماز بچه ها را وادار می کند که بیایند ببینند نماز چه هست چه مزه ایی دارد، خوشمزه است، بد مزه است. بچه ها را زده نکنید آخ آخ وضویت ناقص بود نمازت به درد نمی خورد. چه کار دارید افراد پیر داریم در خانواده ها سخت است وضو گرفتنشان مشکل است یا گاها یادشان می رود خدا رحمت کند حاج آقا و پدرم را تقریبا حاج آقا 1 یا 2 ماه آخر اینطور شد ولی پدرم کمی زودتر می گفتم بابا نماز نمی خوانی ، می گفت یادم نمی آید چه بگویم می گفتم صلوات بلدی میگفت بله، می گفتم وضو بگیر فقط بنشین صلوات بگو به همسرم هم همین را می گفتم، مهم نیست که نماز یادت می رود مهم این است که تویادت نرفته که بنده عبد خدایی نه اینکه تو الان به خاطر بیماری یادت رفته که باید چه الفاظی را باید بکار ببری به این نکته خیلی توجه کنید برادرزاده ام تا وقتی که دبستان برود همیشه وقت اذان چادر به دستش بود و بدو بدو می آمد پایین می گفت مگر شما نمی خواهید نماز بخوانید اگر روزی هم کار داشتم به خاطر او مجبور میشدم سر اذان نماز بخوانم چون او بدو بدو آمده بود.خواهر زاده ها، برادر زاده ها، همسایه ها اگر بچه کوچک دارند تکلیف است به شما رهایشان نکنید. آنان که نماز بر پا می دارند چه کسانی را تعریف می کند؟ نیکوکاران را فرمودند هدایت و رحمتی است برای نیکوکاران چه چیزی ؟ این آیات کتاب حکمت آموز. حالا نیکوکاران چه کسانی اند، آنها که نماز برپا می دارند، زکات می دهند اکثرا دنبال این هستند که زکات به چه چیزی تعلق می گیرد؟ آقا خانم از آنچه که خداوند به تو می بخشد یک بخشش را بده به کجا؟ برای خانواده ایی که ندارد و نمی تواند زندگیش را بگرداند به 1001 دلیل . زکات می دهند نیکوکاران زکات می دهند و هم ایشان به آخرت یقین دارند این دسته افراد کسانی اند که باور دارند روز معاد را باور دارند که آخرتی در کار است یک انتهایی وجود دارد که باید به این انتها رسیدگی شود.آنان بر هدایتی از پروردگار خویش اند، چه کسانی؟ آنان که نماز برپا می دارند، آنان که زکات می دهند آنهایی که اعتقاد به آخرت و روز حساب و کتاب دارند.
أُولَئِكَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۵﴾
اینها کسانی هستند که از جانب پروردگارشان هدایت شدند و هم ایشان رستگارانند و هم این دسته کسانی هستند که وقتی هدایت شدند اینها جزء رستگاران عالمند، رستگاران عالم خیلی دامنه اش وسیع است چه کسانی در دنیا و آخرت رستگارند؟ آنهایی که بر ساحت وجودشان ذره ای غبار ننشسته ، غبار چیست؟ وابستگی دنیا، منیت، حسد، کینه و هر آنچه که زشتی است و هم ایشان رستگارانند.
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ ﴿۶﴾
و از مردم آنکه سخن بیهوده را می خرد تا بی هیچ دانشی از راه خدا گمراه کند، بهترین مثالش همین فضاهای اینترنتی است یک کلیپ می آید دست به دست ملت می گردد، خب چه نوشته شده در داخل آن ؟ مزخرفات، فلان کس اینجا اینطور کرد و آنطور کرد خب چی به تو دادند؟شما خریدید این کلام بیهوده را چگونه؟ پخشش کردید آن پخش شما هزینه دارد ، ندارد؟ مجانی نیست اینترنت مصرف می کنید پول می دهید و1000 چیز دیگر از مردم آنکه سخن بیهوده را می خرد تا بی هیچ دانشی از راه خدا گمراه کند بعضی ها اینکار را می کنند و وقتی از ایشان می پرسی که چه؟ تو می دانی داری چیکار می کنی؟ تو مردم را به سمت نابودی و گمراهی میکشی، می گوید نه بابا فقط برای اسباب خنده بود، کدام خنده ؟مردی که لباس زنانه می پوشد و در هیبت بسیار ناخوشایندی قرار می گیرد و یک سری روابط بین زن و مردها، مادر شوهر و مادر زن و عروس و داماد و ... مورد تمسخر قرار می دهد بنظر شما چیست؟ آیا این سبب گمراهی نیست؟ خیلی زشت است.و آن را به ریشخند گیرد برای آنان عذابی خوار کننده است ، هم پخش و هم ریشخند می کند گاهی اوقات جوک هایی را در فضاهای اینترنتی قرار می دهند که من می مانم ای وای مگر می شود؟ آره می شود. من در جای خودم به عنوان یک آدم به من بر می خورد و ناراحت می شوم من مگر چه کسی بودم که چنین چیزی را یا برای من فرستادند یا در جایی قرار گرفتم که در منظر نگاهم است دخترم به من تو این اینستا گرام نشان و یاد می داد که چه کارهایی را انجام بدهم من نمی دانم در نهایت باز و نگاه می کنم هر جا هم ناخوشایند می بینم حذف می کنم و رد می شوم، نمی ایستم تا آخرش. می گوید سالی که نکوست از بهارش پیداست باز که می کنی بلافاصله به شما عیان می کند که چه مزخرفاتی را می خواهد تحویل شما بدهد.خب رد شو برای چه می ایستی؟ برای آنان عذابی خوار کننده است حالا این عذاب خوار کننده آن دنیا را نمی دانم هنوز نرفتم اگر رفته بودم به شما گزارش می دادم که یعنی چه؟ ولی این دنیا عذاب خوار کننده را می بینم عذاب خوار کننده برای من آن جاست وقتی می بینم جوانی برازنده در پایین ترین سطح خود را قرار می دهد فقط برای اینکه اساب خنده شود برای دیگران که چه؟ می گویم او کرده من که نکردم ولی من واو را به هر دوی ما آدم می گویند به من می گویند آدم ، به او هم می گویند آدم ، به من بر می خورد بگویند زن یا مرد ، برای من فرق نمی کند یک مرد خوار بشود یا یک زن . هر دو یعنی من خوار می شوم و این عذاب می شود در حالی که من این وسط هیچ گناهی ندارم و این عذاب خوار کننده برای آنهاست در آینده وقتی اینها دست به دست چرخید در جامعه بین مردم که عبور می کنند اینها را دست نشان می کنند کدام عذاب بالاتر از این.
وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا وَلَّى مُسْتَكْبِرًا كَأَنْ لَمْ يَسْمَعْهَا كَأَنَّ فِي أُذُنَيْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ ﴿۷﴾
و چون آیات ما بر او تلاوت شود با نخوت رو بر تابد که گویا آن را نشنیده و این را من بارها به چشمم دیدم وقتی کلام خدا را مطرح می کنیم چنان رویش را با غیظ و غرض بر می گرداند که انگار قبلا نشنیده درحالی که بارها شنیده نه تنها در این زندگی دنیایی حالا اگر توفیق داشتم و توانستم جمع و جور کنم مسئله ام را می خواهم بروم عالم ذر می خواهم بروم از آنجا بیایم بیرون یک چیزهایی برای شما بیاورم آنجا به شما می گویم، شما همه چیزهایی که الان بلدید آنجا یاد گرفته اید آنجا این شکلی بودید؟ نه، پس چه شکلی بودید؟ خب برای وقتش.چون آیات ما بر او تلاوت شود با نخوت رو برتابد که گویی آنرا نشنیده در حالی که می داند که شنیده چون در نهاد انسان یک چیزی وجود دارد که همه اینها را می داند گویا گوش هایش سنگین است یعنی عامل شنوایی را از دست داده او را به عذابی دردناک بشارت ده والسلام.چنین افرادی به عذابی دردناک بشارت ده.
آیات خدا را بزرگ بشمارید آیات خدا را محترم بشمارید و یادمان باشد هر کدام از ما یکی از آیه های خداییم پس بنابراین باید حرمت خودمان را نگاه داریم طرف از کسی عصبانی می شود و می گوید من فلان فلان شده ... ، چی شد؟ می گوید به کسی بد نگفتم فقط به خودم بد گفتم، تو بی جا کردی گفتی تو صاحب حرمت بودی چرا اینکار را کردی؟

• < قبلی