بسم الله الرحمن الرحیم

وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ وَمَنْ يَشْكُرْ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ﴿۱۲﴾

و به لقمان حکمت دادیم که خدا را سپاس دار و هر که سپاس دارد به سود خود سپاس می دارد وهر کس کفران کند البته خدا بی نیاز ستوده است.
حدیث از آقا امام صادق (ع) فرمودند منظور از حکمت فهم و عقل است هر کسی را که خداوند به او فهم و عقل عنایت کرده یعنی حکمت داده شده است.حکمت کمک می کند شما مراتب را در شناخت ، فهم و دریافت طی کنید. خداوند فرموده به لقمان حکمت دادیم که خدا را سپاس دار، لقمان حکمت داشت که خدا را سپاس می گفت ، شکر می کرد ،هر کس سپاس دارد به سود خود سپاس می دارد پس از این به بعد هرکس شاکر به معنای واقعی است یعنی صاحب حکمت است یعنی صاحب عقل و فهم است. کسی که شاکراست و صاحب عقل و فهم است به سود خود است چون سبب شده صاحب عقل و فهم باشد. هر کس کفران کند البته خدا بی نیاز و ستوده است پس مفهوم این آیه این است . به همه این را دادم نه این که نداده باشم ولی بعضی ها نعمت خدا را کفران می کنند از بین می برند عیبی هم ندارد خدا بی نیاز ستوده است هم بی نیاز است از اینکه شکرش کنند و هم اینکه همیشه ستوده و ستایش شده به توسط تمام موجوداتی که در عالم ، آفرینش کرده است .
وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ ﴿۱۳﴾
و آن گاه که لقمان پسرش را نصیحت می کرد در واقع لقمان الان ما را نصیحت می کند، گفت پسرم به خدا شرک نورز که به راستی شرک ظلم بزرگی است . چرا شرک ظلم بزرگی است؟ وقتی کسی که حق خدا را ضایع می کند افعال و ربانیت خداوندی را به دیگری نسبت می دهد حقوق دیگران را هم ضایع می کند، چگونه؟ اولا به کسی که نسبت ربوبیت دادند در دنیا حقوقی داشت شما فریفتید فکر کرد که خداست. پس حق خود را که ضایع کردی هیچ حق او را هم ضایع کردی و حق آنهایی که شما را دیدند و گول خوردند حق آنها را هم ضایع کردی. به همین دلیل لقمان به پسرش می گوید پسرم به خدا شرک نورز به راستی شرک ظلم بزرگی است . خیلی جاها حتی من اعتقاد دارم شرک از کفر هم ظلم بزرگتری است کفر تکلیفش مشخص است ولی شرک وسط ایستاده و معلوم نیست چه کاره است ، کسی که مشرک است.
وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ ﴿۱۴﴾
و ما به انسان پدرو مادرش را سپردیم، امروز می خواهیم راجع به مقام ها صحبت کنیم. پس پدرو مادر به اولادهایشان سپرده شدند مادرش او را با ضعف روز افزون حمل کرد پس هر زنی که باردار می شود هرچه ماه های حامله گی اش پیش می رود ضعف جسمانی اش بیشتر و سنگین تر می شود. از شیر گرفتنش در دو سال است بچه که به دنیا می آید تا دو سال هم بچه را شیر می دهد دوباره این ضعف افزون می شود چرا؟ چون عملا از آنچه که مادر می خورد و بدن برای آن تهیه می کند مقدار بسیاری را به بچه اش می دهد آن موقع که در شکم بود خوراکش محدود بود حال که بیرون است خیلی هم بیشتر است. که سپاسگزار من و پدرو مادرت باش، اینها را برایتان تهیه کرده .اگر پدر و مادر برای شما کردند و امروز سپاس نمی گذارید فردا اولاد به شما سپاس نمی گذارد.اصلا جای گله مندی نیست خداوند فرموده این کار را کردم به این شکل مقرر کردم چرا؟ چون شاکر باشید از من که خدای شما هستم و از پدرو مادری که بعد از من برای شماست . که بازگشت به سوی من است می خواهی نباش ولی بالاخره به سمت خدا برمی گردی وقتی برگشتی آنجا حسابت را کف دستت می گذارد می گوید مگر به تو نداده بودم چه کار کردی؟
وَإِنْ جَاهَدَاكَ عَلَى أَنْ تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۱۵﴾
و اگر آن دو کوشیدند که چیزی را که بدان علم نداری شریک من انگاری اطاعتشان نکن ، اطاعت پدر و مادر در جایی که فرزندان را از مسیر الهی دور می کند آنها را به شرک و کفر وادار می کنند عقاید شان را به آنها تحمیل می کنند اطاعت لازم نیست ، درشتی هم نباید شود ، موسی به دین خود و عیسی به دین خود، هر کس به دین خود ولی اطاعت واجب نیست.در دنیا با آنها خوش رفتار باش، راه کسی را برو که رو به سوی من دارد. پدر و مادر مسیر خدایی نمی روند اشکال ندارد با آنها خوش رفتار باش اما مسیر پیش رویت کسی را انتخاب کن ، راهنمای تو باشد که به سوی خدا می رود، چه کسی به سوی خدا می رود؟ پیامبر، امام، آنهایی که مسیر ائمه اطهار را طی کردند . بازگشتتان به سوی من است دوباره تذکر می دهد می توانید این کار را انجام بدهید می توانید انجام ندهید ولی بدان هر کاره ای هم باشید بالاخره به سمت من برمی گردید. پس به آنچه می کردید آگاهتان می سازد ، این خیلی بد است شما با ماشین یک نفر را کشتی ، می دانی کشتی این بد است غصه هم می خوری و توبیخش را هم می کشی اما بدتر آنجاست که خانواده متوفی جلو شما می ایستد و می گوید می دانی چه کسی را در زندگی ما کشتی؟ می دانی ما را بی سرپرست کردی؟ و … این از آن توبیخ خیلی بدتر است این کلام خدا یعنی آن، پس بدانچه می کردید آگاهتان می سازم ، یعنی شما یک عملی را در دنیا انجام می دهید یک بعد قضیه را می بینید اما آن روز تمام ابعادش را می بینید و بدترینش همین است.سر گرانی کردی؟ گفتی من همینی ام که هستم، می خواهم این کار را انجام بدهم ، می خواهم اینطور باشم، اما آن جا نشانت می دهد ، می دانی مقرر تو چه بود؟ مقرر تو این بود که این باشی، آخ داد بیداد از دستم رفت ؟ بله رفت لازم نیست تو را بزند و تو را بسوزاند خودت خود به خود شعله می گیری و می سوزی وقتی به آنچه که کردی آگاهتان کنند.
يَا بُنَيَّ إِنَّهَا إِنْ تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّمَاوَاتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ ﴿۱۶﴾
ای پسرم اگر عمل تو هم وزن دانه خردلی (خردل خیلی ریز است ) در دل صخره ای یا در آسمان ها یا در زمین باشد خدا آن را می آورد برای خدا کاری ندارد این قدر منت سر خدا نگذارید، همه عمرم نماز خواندم، حجاب کردم، قرآن خواندم، نماز شب خواندم... برای خودت خواندی چرا منت سر خدا می گذاری؟ روزی که آن طرف می روی نشانت می دهد تو نماز شب خواندی برای خدا خواندی؟ برای خودت خواندی؟ یا برای نمایش به مردم همه جا هم پز دادی. اگر دانه خردلی فقط برای رضای خدا در دنیا کاری را انجام دهید حتی به اندازه یک نگاه ، روز چهارشنبه که دوستان داخل حسینیه شدند نگاهشان کردم گفتم من با نگاهم محبتم را منتقل می کنم نه حرف می زنم، نه رفتاری می کنم ولی از نگاهم گرمی محبتم را به آدم ها منتقل می کنم برای چه؟ فقط برای رضای خدا، هم خودم لذت می برم فرد مقابل بفهمد یا نفهمد فقط گرمی اش را دریافت می کند آن هم لذتش را می برد آن وقت آن طرف که می روم می بینم عجب او که آمده بود آن قدر غمگین، ناراحت و غصه دار بود این گرمی که به قلبش وارد شد چقدر فضایش را عوض کرد. همانا خدا دقیق و آگاه است دقیق یعنی چه؟ یعنی یک سر سوزن از هیچ کجا فراموش نمی شود. آگاه است، یعنی چه؟ نه تنها سر سوزنی از خاطرش نمی رود علاوه بر آن به هسته مرکزی آنچه که من و شما انجام می دهیم کاملا واقف است. امروز به یک عزیزی تلفنی می گفتم، می گفت من اینطور و آنطور... گفتم حواست کجاست؟ یک چیزی را برای من می گویی که اصلا تو مخم نمی رود تو آنچه که برای من می گویی یک عادت دیرینه است عادتی از طفولیت تا حالا یعنی چه؟ هر وقت جایی مشاجره و دعوا بود در خانواده و اطرافیانت تو یک گوشه فرار کردی شروع کردی به آزار دادن خودت الان نزدیک 40 سالت شد باز هم همان کار را می کنی؟ نمی خواهی بفهمی این عادت است، هیچ کس به تو ظلم نمی کند خودت به خودت ظلم می کنی خدا آگاه است به آنچه که بر ما اتفاق می افتد خدا آگاه است که آیا ظلم ها بر من از بیرون من آمد یا ظلم ها بر من از خودم است؟ ما خودمان به خودمان خیلی ظلم می کنیم. آن قدر که ما به خودمان ظلم می کنیم مردم بیرون ما به ما ظلم نمی کنند، صهیونیست ها بمب می گذارند یکدفعه می کشند خلاص اما تو به طور دائم نشستی ناخن ها و گوشت خود و گوشت اطرافیانت را می جوی دائم فکر می کنی فلانی الان است که بمیرد اگر بمیرد، من چه کنم؟ عزاداری می کنی و سوم و هفتم را هم می گیری و … نکن ظلم است.
يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿۱۷﴾
پسرم نماز برپا دار، به معروف وادار، به کارهای خوب مردم را دعوت و تشویق کن از منکر باز دار، از چیزهای بد هشدار بده ، به آن ها نشان بده که عاقبت خوبی ندارد و بر آسیبی که بر تو می رسد صبر کن . این روزها چه کسی هست که آسیب نمی خورد ؟ به من بگویید که کسی بین شما هست که در صلح ، امنیت ، آرامش خاطر زندگی می کند ؟ همه دچار آسیب هستیم ، هر کداممان از یک نقطه ای . امروز به خانمی که در منزل همراه من است می گفتم : هر کدام از این بچه هایی را که در غزه از زیر آوار در می آورند وقتی نگاه می کنم حس می کنم که از درون ، قفسه سینه ام پاره می شود . آسیب است دیگر ، بر آسیبی که بر تو می رسد صبر کن . البته این از امور مهم و استوار است چه چیزی ؟ نماز برپا دار ، به معروف دعوت کن ، از منکر هشدار بده ، به هر آسیبی هم که به تو می رسد صبر کن . البته این از امور مهم و استوار است .
خدا همه ما را کمک کند که درک کنیم و بفهمیم کجا هستیم ، در چه رتبه و مقامی زندگی می کنیم،می دانید ما خیلی مقام داریم ، ما امت آخرالزمان هستیم ، یک چیزی داریم شاید امت های پیشین نداشتند یاید قدر آن را دانست بروید و بگردید آن چیزی که دارید و امت های پیشین نداشتند چه چیزی بود.

• < قبلی
• بعدی >