بسم الله الرحمن الرحیم

آیه73 اشاره دارد به آیه 72 که در این آیه خداوند فرمود : و اسحاق و یعقوب را به عنوان عطیه به او بخشیدیم و همه را شایستگان قرار دادیم . که در نقل داستان حضرت ابراهیم بود . خداوند حضرت ابراهیم را که جزو برترین محسوب م یشدند و جزو بندگان مخلِص و مخلَص خداوند بودند ، خداوند بعد از اسماعیل که همسر ایشان پیر شده بود و بچه دار هم نمی شد به ایشان اسحاق و یعقوب را داد که از نسل ایشان باشد . به دنباله خداوند می فرماید :
وَ جَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَ أَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإ ِقَامَ الصَّلَاةِ وَ إِيتَاءَ الزَّكَاةِ وَ كَانُوا لَنَا عَابِدِينَ ﴿۷۳﴾
و آن ها را پیشوایانی کردیم که مردم را به فرمان ما هدایت می کردند و به آن ها انجام کارهای نیک برپاداشتن نماز و ادای زکات را وحی کردیم و آنان پرستندگان ما بودند .
و آن ها را پیشوایانی کردیم ، یعنی این نسل بعد از ایشان ، اسحاق ، یعقوب خداوند می فرماید : ما همه ایشان را پیشوای مردم قرار دادیم که مردم را به فرمان ما هدایت می کردند . از پیش خودشان نبود به اذن الهی و به فرمان الهی هدایت می کردند . و به آن ها انجام کارهای نیک و برپاداشتن نماز و ادای زکات را وحی کردیم . آن چه را که هدایت می کردند از جمله آن ها ، یکی انجام کارهای نیک است . کارهای نیک شامل همه چیز می شود ، همه کارهای خوبی که شما در روزمره می توانید انجام بدهید را شامل می شود . یکی مثل دوستمان می خواهد از خیابان رد بشود یا در پیاده رو دارد می بیند یک آقای پیری یا یک خانم پیری ، یک وسیله سنگین دستش است می خواهد ببرد آن طرف خیابان ، امنیّتی در وجودش دیده نمی شود . می توانی آرام کنارش بروی و بگویی : اجازه می دهید من هم با شما بیایم آن طرف ؟ نه این که من شما را ببرم ؟ در نهایت احترام و بزرگی ایشان را همراهی کنند ، این می شود کار نیک . کار نیک این نیست که قلمبه قلمبه پول خرج کنی ، نه ! اگرتوی اتوبوس نشسته بودی دیدی که یک خانمی یا یک آقایی یا هرکسی سوار شد و شرایط نامناسبی دارد می توانی خیلی آرام بلند شوی و با یک نگاه پر از محبّت جایت را به او تعارف کنی ، چه اشکالی دارد ؟ در طول مسیر خسته می شوی ولی آن خستگی ارزشمند است . شما آن را پذیرفتی که یک کار نیک بکنی . گاهی اوقات یک جمله پُر محبّت ، یک جمله قشنگ ، یک جمله هدایتگر برای دیگران خودش می شود یک کار نیک . پس کار نیک خیلی زیاد است . یکی از کارهای نیک این است که زباله در خانه مردم نگذاریم . طرف ماشینش در خانه ما پارک است ما هم نمی دانیم مال چه کسی است ؟ از در می رویم بیرون می بینیم یک کیسه پُر از چیزهای زشت ، بد و کریه بغل چرخ ماشین است . کار زشتی است دیگر ، کار نیک چیست ؟ یک هم چنین چیزی را این جا نگدازی . ما آن ها را پیشوایانی قرار دادیم که این پیشوایان مردم را به فرمان ما هدایت کردند . به چه چیزی ؟ به انجام کارهای نیک ، به برپا داشتن نماز . خیلی قشنگ است ، آیه قرآن است . یعنی برپا داشتن نماز را بعد از کارهای نیک خداوند این جا قرار داده ، کلام وحی است ؛ یعنی آن قدر نیکوکاری و رسیدگی به دیگران ، کلام خوب و درست ، نگاه خوب و درست با محبّت ، اندیشه بد نداشتن ، در ذهن به دیگران بهتان نزدن ، تهمت نزدن همه این ها کار نیک است . می گوید : من که به زبان نیاوردم ، خدای درون تو کار زشت تو را شنید قرار نبود که او با تو هم نفس باشد تو کارهای بد بکنی . در نتیجه وقتی هر کدام از این ها را در فکرتان ترک می کنید ، بد فکر کردن راجع به دیگران ، تهمت زدن به دیگران ، نیّت بد داشتن به دیگران ، نفرین کردن ، همه این ها کار بد است . وقتی این کارها را انجام نمی دهی یعنی کار نیک و نیک تر این که برای دیگران خوب بخواهیم ، خِیر بخواهیم . برپاداشتن نماز دوتا جنبه دارد یکی این که خودت نماز بخوانی ، در خانه نماز برپاداری . و دیگری این که کمک کنی به این که نماز برپا بشود . چطوری ؟ می روی مدرسه ، معمولاً مدارس به نمازخانه ها خیلی نرسیدند . جمع شوید اجازه بگیرید بروید نمازخانه ، جارو می خواهد جارو بزنید ، اصلاً سطل بگیرید دستمال ببرید از خانه تان مایع شوینده ببرید فرش های نمازخانه را دستمال بکشید . دخترخانم ها چادر ، مقنعه هایی که توی نماز خانه هست بین خودتان تقسیم کنید بیاورید خانه بشویید ، چه اشکالی دارد ؟ این ها کارهای خوب و نیک است . این ها برای برپا داشتن نماز قدم های مؤثر است . فضای نمازخانه تان معطر باشد . از یک مغازه ابزار فروشی سمباده بگیرید ، مُهرها را می شود سابید و تمیزش کرد که کسی که سرش را روی مُهر می گذارد خوشش بیاید . این ها جوان هستند ، بعضی ها در خانه هایی زندگی می کنند که اصلاً دیانتی وجود ندارد . برپا داشتن نماز ، ادای زکات . زکات از جمله چیزهایی که با آن همراه می شود صدقه هست و بعد از آن می شود خمس هم همراهش کرد . این ها یک جامعه را از فقر و فلاکت نجات می دهد ، کمک کنید . زکات ، چه چیزهایی می شود ؟ از آن چه که می خورید بدهید ، از پولی که دارید بدهید ، برای دیگران خرج کنید . نه همین طوری بدهید برود . نه ، مطمئن شوید جایی دارد می رود که یک خانواده را نجات می دهد . گاهی اوقات از بعضی از محرومین جامعه جملات و خاطراتی را می شنوم که آن لحظه فقط خودم را جمع می کنم ولی اگر چیزی دستم باشد با آن سر و صورتم را خراش می دهم . مگر می شود آدم این قدر بد زندگی کند ؟ و آن قدر آدم های قسی القلب روبرویش باشند ؟ یک خانمی برای من تعریف می کرد می گفت : من باردار بودم . حالا قصّه این که او برایم تعریف کرد چه بود ؟ چون بچه اش سقط شده بود می خواست ببیند گناهی به گردن او هست یا خیر ؟ گفت : مادر شوهرم مرغ آورد داد گفت : این را کباب کن بده پسرم بخورد ، فقط بده به او بخورد . من هم خُرد کردم کباب کردم آوردم من هم باردار ، نشستم ، شوهرم تا دانه آخرش را خورد . می گفت : هیچ وقت به عمرم چیزی را این طوری نخواستم ، فکم را نمی توانستم جمع کنم ، 24 ساعت نکشیده بچه سقط شد . آن آقا را اگر دست من می دادند تکه تکه حیفش است ، ذره ذره اش بکنی ذره هایش را بسوزانی ، مگر می شود یک کسی این قدر حیوان باشد ؟ به نظر من اصلاً امکان ندارد ، ولی هست . جامعه بشری امروزه پُر است از این انسان ها . ببینید خداوند از چه زمانی انسان هایی را فرستاده پیشوا قرار داده که مردم را به برپا داشتن نماز ، انجام کارهای نیک و دادن زکات وحی کرده است . و آنان پرستندگان ما بودند . یعنی این پیامبران یا این راهنمایان پرستنده خدای یکتا بودند .
وَ لُوطًا آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَ عِلْمًا وَ نَجَّيْنَاهُ مِنَ الْقَرْيَةِ الَّتِي كَانَتْ تَعْمَلُ الْخَبَائِثَ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَاسِقِينَ ﴿۷۴﴾
و به لوط داوری و دانش عطا کردیم . او را از آن شهری که مردمش کارهای پلید می کردند نجات دادیم ، براستی آن ها مردمی بدکار و فاسق بودند .
اگر می خواهید نجات پیدا کنید از جامعه ای که به فسق ، فجور و کثیفی عادت کردند ، از خدا بخواهید ؛ واقعاً روزهایی رسیده که این را از خدا بخواهیم مثل لوط پیامبر ما را از جوامعی که انسان هایش در زشتی و کراهت زندگی می کنند نجات بدهد . توی ماشین نشسته بودم . آن طرف خیابان صندلی بود دو نفر روی آن نشسته بودند . خودم را کشتم تشخیص بدهم کدام پسر است کدام دختر ؟ نشد . باز روسری را می اندازند دور گردنشان آدم می فهمد که این روسری دارد پس خانم است . فکر می کنم یواش یواش آن آقایانی که گیس هایشان را قلمبه می کنند پشت سرشان آن ها هم هوس کنند از این شال ها بیندازند روی گیس هایشان . عیبی ندارد ، از نظر من هر کس هر کاری بکند خوب است . ولی یادمان باشد شأن آدمی را زیر سؤال نبریم . من نمی گویم مردها باید همیشه موهایشان کوتاه باشد . ولی یادمان باشد طوری خودمان را بیاراییم دیگران ما را می بینند بفهمند مرد یا زن هستیم . به لوط داوری و دانش عطا کردیم او را از آن شهری که مردمش کارهای پلید می کردند نجات دادیم . پس خداوند نجات می دهد . براستی آن ها مردمی بدکار و فاسق بودند .
وَأَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ ﴿۷۵﴾
و او را در رحمت خویش داخل کردیم همانا او از شایستگان بود .
خداوند در مورد لوط گفتگو می کند . شایستگان کسانی هستند که در دنیا خوب ، درست و صحیح زندگی کردند حتی اگر سختی کشیدند . چون گاهی اوقات ما می گوییم خوب زندگی کردن یعنی مرفه بودند ، هر چه دلشان خواست بدست آوردند ، هر کاری دلشان خواست کردند ، نه ، از این خبرها نیست . تاوان درست زندگی کردن خیلی از مواقع سختی و ناراحتی است . بسیاری از پسرها و دخترها برای این که پاک زندگی کنند در شکنجه ای قرار می گیرند . ولی خیلی عالی است به خدای خودشان پناه ببرند تا برایشان فرجی حاصل کند و ببینید چطور حاصل می شود . من این را در مورد افراد زیادی عینی دیدم .
وَ نُوحًا إِذْ نَادَى مِنْ قَبْلُ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَ أَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ ﴿۷۶﴾
و نوح را یاد کن آن گاه که پیش از این ما را ندا کرد . پس او را اجابت کردیم وی را با خانواده اش از آن بلای بزرگ نجات دادیم .
خسته شد نوح از دست این آدم هایی که این همه سال زیاد آن ها را هدایت کرد و هدایت نپذیرفتند . به خدا پناه برد ، خدا را صدا کرد . قصّه نوح و کشتی او را می دانید و این که آب چگونه بالا آمد و آن کسانی که اعتقاد داشتند و اعتقاد پیدا کرده بودند سوار بر آن شدند و نجات پیدا کردند .

وَ نَصَرْنَاهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِينَ ﴿۷۷﴾
و او را درمقابل مردمی که آیات ما را تکذیب کردند نصرت دادیم . آن ها مردم بدکاری بودند پس همه آن ها را غرق کردیم .
این غرق کردن دو جور است یا در آب غرق شدن و مُردن یا غرق شدن در فساد خیلی خیلی بیشتر تا مخلّد در آتش جهنّم قرار گرفتن . خداوند ما را از دسته افرادی قرار بدهد که راه درست را خیلی سریع تشخیص داده و در آن راه قدم برداریم . خداوند دستش را از دست ما جدا نفرماید . ما را به حال خودمان وا نگذارد .

• < قبلی
• بعدی >