بسم الله الرحمن الرحیم

شب گذشته اشاره ای داشتیم به سوره انبیاء آیه 73 که در آن خداوند فرموده است : به پیشوایان ، امر اقامه نماز را وحی کردیم . در ادامه همین سخن ، کلام امشب را با سوره بینه آیه 5 آغاز می کنیم . خداوند فرموده است : و آنها دستور نداشتند جز اینکه خدای یگانه را مخلصانه و حق گرایانه بپرستند و نماز برپا دارند ، زکات دهند ، این است دین پایدار . آقا امیرالمؤمنین در تأویل این قسمت از آیه فرموده اند : ( وَ ما اُمِرُو اِلاّ لِیَعبُدَ اللهَ مُخلِصیِنَ لَهُ الدّینَ حُنَفا ) : امر نشده اند مگر به نبّوت حضرت محمد(ص) که آن دین حنیف ، دین پیغمبر است که آسان و سهل است ، بدون افراط و بدون سخت گیری . سپس فرموده اند در آیه آمده است (یُقیمُونَ الصَّلاه) منظور آن است که اقامه نماز کنید . از این قسمت برمی آید که هرکس ولایت من را اقامه کند ، نماز را اقامه کرده است . یادتان می آید که عرض می کردم : نگفتند نماز بخوانید . من بارها به این جمله در قرآن به این قسمت های آیات برخورده ام این را هربار تکرار کرده ام گفتم که یادتان باشد در قرآن در اینجا نفرموده اند نماز بخوانید ، فرموده اند نماز اقامه کنید . پس یک چیزی در میان است فراتر از نماز خواندن ، باید قیام شود . حضرت فرمودند این ولایت من است . آقا امیرالمؤمنین فرموده اند : این ولایت من است . در سوره انبیا آیه 73 خداوند فرموده است : به امام اقامه نماز و فعل خیر را وحی کردیم تا بتواند حرکتی را در جامعه پایه گذاری کند . سپس آقا فرمودند : ولایت من کار پیچیده و سختی است آن را فقط ملک مقرّب می تواند حمل کند یا پیامبری مرسل یا بنده مؤمنی که قلبش را خداوند برای ایمان پرورانده است ، این ها می توانند ولایت من را حمل کنند و بپذیرند . سپس فرمودند : مَلک باید مقرب باشد . ملائک دارای رده بندی های مختلف هستند و هرکدام صاحب مأموریتی خاص هستند . ملائک مقرب بخش مسئولیتی شان محدوداست ، هرکدام در قرب بیشتری باشند در جامعیت بیشتری است و مقام جامعیت اسماء که مقام انسان کامل است نزدیک تر خواهد بود . مقام امام معصوم مقامی است که حامل همه اسماءالهی است . در حالی که در سوره صافات آیه 164 می خوانیم : ملائک می گویند ما را نیست مگر مقامی محدود . خداوند که از آنها پرسش می کند می گویند ما را چیزی نیست مگر یک مقامی محدود به همه آن احاطه نداریم . یعنی نمی توانند نورانیّت انسان کامل را تحمل کنند . همه آن را تحمل کنند و در بر بگیرند . در میان پیامبران نیز نبیّ مرسل می تواند ولایت را تحمل کند . در بحارالانوار جلد 26 یک روایتی هم از آقا امیرالمؤمنین آورده شده است . سپس حضرت ادامه دادند : از بین مؤمنان اگر مؤمن ، ممتحن نباشد نمی تواند ولایت را حمل کند . سلمان زرنگ بود بلافاصله پرسید : ای امیرالمؤمنین ! مؤمن ممتحن چه کسی است و حد و نهایت ایمانش چقدر است تا بشود آن را شناخت ؟ مطلب خیلی بزرگ است . چرا که در مورد ملائک کاملاً قابل فهم است . در مورد نبی مرسل هم قابل درک است . چون نبی مرسل کسی است که به جهان بشریّت ابلاغ کلام و احکام می کند و به طور حتم می بایستی نقیصه ای در بر نداشته باشد . چرا که عدم پذیرش امر ولایت حاکی از توانایی کم انسان هاست و نبی مرسل نمی تواند چنین باشد . پس به طور حتم امر ولایت را می تواند حمل کند . اما مؤمن ممتحن کیست ؟ چه فرقی با مؤمن دارد ؟ انشاءالله در سایه کلام امیرالمؤمنین این مبحث را به طورکامل روشن خواهم کرد . خداوند در سوره مائده آیه 15 می فرمایند : (قَد جائَکُم مِنَ اللهِ نورٌ وَ کتابٍ مُبیِن) قرآن از طرف خدا برای شما به عنوان نور و کتابی روشنگر آمد . این به این معنی است که در کتاب خدا نوری است که می توان با آن نور ارتباط برقرار کرد . می گوید من نابینا هستم و نمی توانم قرآن بخوانم . آن یکی می گوید من سواد ندارم و نمی توانم قرآن بخوانم ، آن دیگری می گوید چشم های من خوب کار نمی کند عینک هم دیگر به کارم نمی آید نمی توانم قرآن تلاوت کنم ، چه اشکال دارد ؟ قرآن را باز کن ، دست روی خط ها بگذار صلوات بفرست و برو . هر روز یک صفحه ، دوصفحه ، سه صفحه این کار را که می توانید انجام دهید نه چشم می خواهد و نه سواد می خواهد ، هیچ کدام . پس نوری در کتاب خدا هست که می شود با آن ارتباط برقرار کرد و راه دیدن حقایق عالم را برای خود هموار کنیم . مگر نمی خواهید حقایق را ببینید ، همه که دست و پا می زنید . بعضی ها از دست بنده دلخور هستند که ذکری می کنم که به آنها نمی گویم و هر چه می گویم همچنین خبری نیست باور نمی کنند . کتاب خدا را تلاوت کنید نوری دارد که آن نور به شما می تابد و راه دیدن حقایق را برای شما باز می کند . با همین نگاه آقا امام زمان(عج) را نور می بینیم و به ایشان عرض می کنیم : اَلسّلامُ عَلَیک یا نوُرَ اللهَ الَّذِی یَهتَدی بِهِ المُهتَدوُن . سلام بر شما ای نور خدایی که هدایت شدگان به وسیله آن هدایت می شوند . دعاها توسط آیات قرآن ، آن قدر زیبا معنی می شوند . آیات قرآن با دعاهای ائمه بسیار زیبا معنی می شوند . امام رضا(ع) فرمودند : اگر کسی نمی تواند گناهانش را پاک کند مکرراً بر محمد و آل محمد(ص) صلوات بفرستد ، زیرا صلوات گناهان را منهدم می کند . منبع : اَمالی الصُدوق . می دانید چرا ؟ چون استمرار در تلاوت صلوات شما را بالاخره وادار می کند که به جمال این خاندان یک نظری بیندازید ، این نظر بازی در نهایت دل را بسوی ایشان به پرواز در می آورد . بقیه را خودتان بروید ببینید ، چرا من تعریف کنم . امام رضا(ع) : صلوات بر محمد و آل محمد(ص) معادل تسبیح و تهلیل و تکبیر است . منبع : امالی الصدوق . یعنی از طریق صلوات قلب انسان به مقام تسبیح نائل می شود ، نور سبحان اللهی حضرت حق بر قلب او تجلّی می کند و روشن به تهلیل میشود و یگانگی خداوند بر قلبش تجلّی می یابد و با تجلّی تکبیر الهی ، نور الهی جان او را منوّر می سازد . من حالا متوجه می شوم وقتی صلوات می فرستم هم دهانم شیرین و خوشمزه می شود ، هم توی سرم از آن همه هجمه ای که به آن حمله کرده و دائم داخل مغزم را می جود ناگهان خالی می شود . یک نسیم بهاری می وزد ، پُر صفا و پُر کیف و پُر عشق می شود دیگر دلم نمی خواهد با کسی دعوا کنم ، دیگر دوست ندارم یک نفر را بزنم ، چون من هم عصبانی می شوم ، گاهی اوقات این طوری می شود . چون نمی توانم به دیگران آسیب بزنم ، خودم را می زنم . پس می شود گفت جهت قلب را به سوی این خاندان حرکت دادن برابر است با نظر به وحدانیت حق .
می خواهم وقتی می گویی " یا حسین " یکبار که میگویی معادل یک میلیون " یا حسین " بشود . چون فهم هم لازم دارد ، وقتی می گویی اگر " یا حسین " را نفهمی خیلی برد نکرده ای . ذعلب از امیرالمؤمنین(ع) پرسید : خداوند را می بینی ؟ ایشان فرمودند : خدایی را که نبینم عبادت نمی کنم . گفت : خداوند چه شکل و اندازه ای دارد ؟ امیرالمؤمنین(ع) فرمودند : چشم های سر که با حس آدمی سر و کار دارد نمی تواند ببیند ، اما قلبها او را با کمک نور ایمان آن را درک می کند . عرفا می گویند : مؤمن دو تا چشم تو صورتش دارد که همه را می بیند ، چقدر هم فضول هست . همه چیز را نگاه می کند . هر چه می گوییم حریم ها را نگاه نکن حریص تر نگاه می کند . دو تا چشم دیگر هم در قلبش دارد . با این دو چشم قلب باید خدا را ببیند اما چه طوری ؟ راه دارد ، همین طوری نیست مثل این چشم های روی صورتت که همه جا می چرخد و به همه چیز نگاه می کند ، دو چشم قلب هم نگاه کند . این شکلی نیست ، راه و رسم دارد ، روش دارد . به این صورت که : «با یک چشم از خدا متوجه آثار و آیاتش می شود ، با چشم دیگر از آیات و آثار الهی متوجه خدا می شود .» مثال می زنم خوب دقت کنید تا جا بیفتد . همه می دانیم وقتی یک خانمی باردار می شود به مرور که ماه ها بیشتر می شود کم کم خداوند در سینه مادر شیر را آماده می کند چرا که رزّاق بودنش را به منصه ظهور می گذارد . کنار آن شیر که رزاقیّت خداوند مشهود می شود سمیع بودن و خبیر بودنش هم فهمیده می شود ، چه طوری ؟ خدا می فهمد بچه شیر طلب می کند ، می شنود . آن وقت ما چقدر خنده دار می گوییم بچه تا ونگ نزند مادر به او شیر نمی دهد . خدا منتظر ونگ بچه نیست . قبل از ونگ زدنش شیر را در سینه مادر آماده می کند چرا که سمیع است و طلب روزی بچه را می شنود . خبیر است ، چرا که چیزی را تدارک می بیند که بچه به آن نیاز دارد . خب یک دست چلوکباب برایش حاضر می کرد ، بهتر نبود ؟ خوشمزه تر است . اما چیزی را تدارک می بیند که بچه به آن نیاز دارد . اما ما با این دو چشم های صورت چه می بینیم ، الله اکبر ! می بینی ، خدا برای بچه شیر را آماده کرده است . تنها نتیجه گیری خوب و مثبت مان همین است حالا اگر چیز دیگر نگوییم . در حالی که کسی که چشم قلبش باز است از دیدن شیر به رزّاق بودن ، سمیع بودن ، خبیر بودن خدا می رسد . یعنی هم خدایی را می بیند که رزّاق است و هم از رزق او به رزاقیّت خداوند پی می برد . در اصول کافی ج 1 آماده است آقا امام رضا(ع) فرمودند : نَحنُ وَلله اَسماءُ الحُسنی. به خدا سوگند ماییم اسماء حسنای الهی. به آنچه عرض می کنم خوب توجه کنید . اگر هنوز به دنبال امام زمان(عج) می دوی و ایشان را نمی بینی کارمان همین جا گیر است . امیرالمؤمنین به دنبال آیه فرمودند : هر کس ولایت مرا اقامه کند حقیقتاً نماز را اقامه کرده است . یعنی ولایت مرا بر جان خود اقامه کرده است تا نماز را اقامه کرده باشد . بی نماز سنگ امیرالمؤمنین را به سینه نزنی ، از این خبرها نیست . بگویید من امیرالمؤمنین را قبول دارم پس کافیست ، اصلاً از این صحبت ها نیست . دنباله آن حضرت فرمودند : ولي اقامه ولايت من كار ساده اي نيست ، حضرت فرمودند : وَ إقامه وِلايَتي ، صعبٌ المستصعبون، مستصعب به اسبي مي گویند كه به راحتي رام نمي شود ، در جامعه مسلمين بخصوص جامعه شيعه ما مشاهده مي كنيم كساني را كه در بحث تديّن و دين داري كَر و فرّي داشتند ، هنوز هم دارند . اما بحث غدیر ولايت و امامت اميرالمؤمنين كه مي رسد و مي گوييم شكاف عميقي ست بين شيعه و سني ، شانه ها را بالا مي اندازند و مي گويند اي بابا ! اينطور ها هم نيست ، چرا ؟ چون پذيرش امر ولايت در وجود آدمي اسب رام نشدني ست به سادگي به مهار تن نمي دهد . به فرموده امام عرض مي كنم صرف تلاوت اَشهَدُ اَنَّ عليَّ وَليُ الله در اذان و اقامه نمازهاي واجب كه در بسياري از مسلمانان فقط بصورت تكليف و شايد هم عادت انجام مي شود نشانه پذیرش امر ولايت نيست ، انسانها در اين راستا امتحان مي شوند ، مراقب خودتان باشيد . در سوره عنكبوت آيه ٢ خداوند فرمودند : فكر نكنيد به صرف اين كه گفتيد ايمان آورديد شما را به حال خودتان رها كرديم ، بايد امتحان شويد و امتحان پس بدهيد . حالا از اين به بعد وقت اذان و اقامه مراقب باشيد فقط گفتن اَشهَدُ اَنَّ عليَّ وَليُ الله پشتتان را بلرزاند ، خودتان را بررسي كنيد . آيا امر ولايت بر شما نه تنها پذيرش شده بلكه چون جان شيرين و گوارا شده باشد ، هست ؟ مگر از نام علي(ع) فقط حيدر حيدر ، علي علي گفتن آن است ؟ اين طور نمي شود . كلام امشب خاتمه يافت اما پرسش مؤمن ممتحن هنوز بطور كامل پاسخ داده نشده است در شبهاي بعدي توضيح خواهم داد .

• < قبلی
• بعدی >