منو

جمعه, 07 ارديبهشت 1403 - Fri 04 26 2024

A+ A A-

تعمقی در سوره کهف بخش چهارم

بسم الله الرحمن الرحیم

در آیه 14 از سوره کهف می خوانیم که خداوند در باب اصحاب کهف که در غار سالیانی بیش از 300 سال را در خواب بودند برای اصحاب کهف فرمودند :
وَ رَبَطْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ إِذْ قَامُوا فَقَالُوا رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ لَنْ نَدْعُوَ مِنْ دُونِهِ إِلَهًا لَقَدْ قُلْنَا إِذًا شَطَطًا ﴿١٤﴾
و بر دلهایشان قوت بخشیدیم . می دانیم اصحاب کهف کسانی بودند که در مقابل مشرکین و کافرین ایستادند و ایمان به خدای یکتای خود داشتند . خداوند فرمودند که : بر دلهای شان قوّت بخشیدیم آن گاه که قیام کردند . گفتند : پروردگار ما پروردگار آسمان ها و زمین است غیر او هرگز معبودی را نخواهیم خواند و در این صورت حتماً ناحق گفته ایم . این وعده الهی در مورد اصحاب کهف محقق شد اما وعده ای است به تمام کسانی که معتقد هستند و در پای ایمان و اعتقادشان می ایستند که خدواند در مقابل کسانی که مشرک هستند ، در مقابل کسانی که در مقابل حق ایستادند اگر ایستادگی کنند خدواند قلب های آنها را قوّت می بخشد تا بتوانند با اراده ای قوی بگویند که ما فقط تابعیت از کلام الهی می کنیم و جز کلام الهی به هیچ گفت و گوی دیگری نمی پردازیم که اگر غیر از این حرکت کنیم به طور حتم ناحق گفتیم . باز در این آیه یک کنایه بسیار زیبا هم وجود دارد اگر شما از کسی در باب امورات دنیا و در باب اعتقادات و دین کلامی جز کلام خدا شنیدی به طور حتم ناحق گفته و متأسفانه امروزه به عنوان روشنفکری و به عنوان مثبت اندیشی کلام های عجیب و غریبی در فضاهای مجازی چرخ می خورد . اگر کسی آگاهی کامل با کلام خدا نداشته باشد زیبایی این جملات خیلی زود می پرورد و خیلی زود زیر نفوذش قرار می گیرد . پس بهتر است کلام خدا را بخوانید و بفهمید قبل از این که دیر شود چون دیگر زمان داشتن فرصت ها از بین رفته .
هَؤُلَاءِ قَوْمُنَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ آلِهَةً لَوْلَا يَأْتُونَ عَلَيْهِمْ بِسُلْطَانٍ بَيِّنٍ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا ﴿١٥﴾
اینان قوم ما هستند که غیر او معبودانی اختیار کردند ، چرا بر آن ها دلیل روشنی نمی آورند . این گفت و گویی است که اصحاب کهف در مقابل مشرکین می کنند که این هایی که غیر از خدای یکتا معبودانی را در اختیار گرفتند چرا در باب معبودانشان دلایل روشن نمی آورند ! باز یک نکته دیگر آن هم برای امشب هر گفت و گویی را از هر گروهی ، از هر فرقه ای ، از هر شکل زیبا پسندانه ای شنیدید ، توجه بگذارید یک : آیا گفت و گویی آنها کلام خداست ؟ دو : آیا دلیل روشنی بر گفت و گویی که غیر از کلام خدا ارائه می کنند دارند یا نه ؟ این خیلی خیلی توجه خاصی است که امشب خداوند به ما عنایت کرده تحت کلام خودش که 14 قرن پیش برای هدایت بشر فرستاده است . پس هر چه می شنویم از هر گروهی ، از هر پزشکی ، از هر روانشناسی از هر عارفی ، هر استادی هرکجا که می شنوید اولین مطلب : آیا کلامش کلام خداوند هست در قرآن یا نه ! دوم : اگر کلامی می گوید برای کلامش دلایل روشن هم ارائه می کند یا نه که اگر نکند خداوند فرموده پس کیست ظالم تر از کسی که بر خدا دروغ بندد . گاهی اوقات کلیپ هایی را می بینم و گفت و گوهایی را می شنوم که شکل حرکت های دینی را به طور واضح می خواهند که جابجا کنند ، خیلی مواظب این کلام ها باشید ، خیلی مراقب این آدم ها باشید . آدم ها زیبا حرف می زنند ، شیطان هم زیبا حرف می زند ، شیطان برای این که سوار بر انسان شود و او را در سرازیری قرار بدهد بهترین و زیباترین دلایل را ارائه می کند و تنها انسان آگاه ، فهیم که دل به خدای خویش سپرده و در آن راستا اراده خود ، اختیار خودش را به خدا سپرده می تواند این جا از چنگ شیطان فرار کند .
وَ اِذِ اعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَ مَا يَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ فَأْوُوا إِلَى الْكَهْفِ يَنْشُرْ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ يُهَيِّئْ لَكُمْ مِنْ أَمْرِكُمْ مِرْفَقًا ﴿١٦﴾
و چون از آن ها و از آن چه خدا را می پرستند کناره گرفتی پس به این غار پناه جویید . خداوند آنها را که در معرض خطر بسیار بزرگی بودند ، دستور داد از قوم مشرک ، از همه آنهایی که در اطراف خود هستند کناره بگیرید پس به این کار پناه جویید تا پروردگارتان از رحمت خود بر شما بگسترد و برای شما در کارتان گشایشی فراهم سازد . یک جورایی شاید این روزها ما هم مجبوریم گاه گُداری بشویم جزو اصحاب کهف در میان قومی که با تقلای بسیار تلاش می کنند مسیر دین و مسیر نگاه به احکام الهی را تغییر بدهند باشد که خودمان را نجات بدهیم و در غاری که برای خودمان تهیه می کنیم که غار قلبمان هست ، پناه بگیریم تا رحمت خدواند بر ما گسترده بشود .
وَ تَرَى الشَّمْسَ إِذَا طَلَعَتْ تَزَاوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَ إِذَا غَرَبَتْ تَقْرِضُهُمْ ذَاتَ الشِّمَالِ وَ هُمْ فِي فَجْوَةٍ مِنْهُ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا ﴿١٧﴾
و خورشید را می دیدی . خداوند با من و شما گفت و گو می کند اگر آن موقع آنجا بودیم می دیدیم . خورشید را می دیدی وقتی طلوع می کند از غارشان به سمت راست و چون غروب می کند از سمت چپ شان می گذرد و آن ها در محل وسیعی از آن غار بودند . یعنی به نحوه احسنت از انوار خورشید بهره مند می شدند یا به عبارت دیگر از نور الهی بهره مند می شدند .
این از نشانه های قدرت خدا است هر که را خدا هدایت کند او هدایت یافته است و هرکه را گمراه کند هرگز برای او سرپرستی راهنما نخواهی یافت . خداوند همه را هدایت می کند ؛ هیچ کس نیست که از هدایت الهی بهره مند نباشد اما بندگانی هستند که هدایت را می پذیرند و در مسیر هدایت الهی روان می شوند و عدّه ای هستند که هدایت الهی را پس می زنند و هم چون فرعون أنَا رَبَّکُم أعلی می گویند ، علی رغم این که می دانند خداوند آن ها را در مسیر هدایت قرار داده اما راه هدایت را پس می زنند . آن هایی که راه هدایت را پس می زنند دیگر گمراه هستند و خداوند آنها را در گمراهی شان رها می کند و پس از خدواند هرگز برای آنها سرپرستی راهنما که بتواند آن ها را هدایت کند نخواهد بود .
وَ تَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَ هُمْ رُقُودٌ وَ نُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَ ذَاتَ الشِّمَالِ وَ كَلْبُهُمْ بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيدِ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَ لَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا ﴿١٨﴾
و آنان را بیدار می پنداشتی درحالی که خفته بودند و آن ها را به پهلوی راست و چپ می گرداندیم و سگشان بر آستانه غار دو بازوی خود را گشاده بود اگر بر آنها مُشرف می شدی بی تردید به آن ها پشت و می گریختی و وجودت از بیم آکنده می شد . چرا چنین اتفاقی می افتاد ؟ چون آن هایی که در غار خفته بودند در سایه پروردگار خویش قرار داشتند . آن ها از نور الهی به طور دمادم بهره مند می شدند و اگر کسی به قصد و نیّت نامربوطی به آنها نزدیک می شد ترس و هراس بر آن ها مستولی می شد و آن ها مجبور به فرار می شدند . روزگاری که در آن قرار گرفتیم شاید کم از روزگار اصحاب کهف نباشد وقتی نتوانی تشخیص بدهی چه کسی درست می گوید ؟ چه کسی غلط ؟ شاید ما هم به نوعی در شرایط بسیار سخت آن ها زندگی می کنیم اما همان طوری که خداوند با وجود اصحاب کهف نشان داد بحث زنده شدن و معاد را ، بر مردمان آن سرزمین در آن عصر شاید بر گردن ما هم مسئولیتی قرار دارد . شاید جسم ما را به مرگ نرسانند اما روح ما قبل از آن که جسم ما مرگ را بپذیرد باید به سمت بیداری رود . امشب شب قدر است قدر را درست درک کنیم و از آن بهره ببریم که بسیار مهم است .

نوشتن دیدگاه





تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید