تعمقی در سوره مریم بخش نهم
- نوشته شده توسط مدیر سایت
- دسته: تعمقی در سوره مریم
- بازدید: 411
بسم الله الرحمن الرحیم
در آیات پیشین خداوند از تعدادی از پیامبرانش نام برده و در مورد مقام ادریس پیامبر فرمودند ما او را به مقامی بلند ارتقا دادیم . در آیه 58 میخوانیم :
أُولَئِكَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ مِنْ ذُرِّيَّةِ آدَمَ وَ مِمَّنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍ وَ مِنْ ذُرِّيَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْرَائِيلَ وَ مِمَّنْ هَدَيْنَا وَاجْتَبَيْنَا إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُ الرَّحْمَنِ خَرُّوا سُجَّدًا وَ بُكِيًّا ۩ ﴿٥٨﴾
آنان گروهی از پیامبران بودند که خداوند به آن ها نعمت داد .
این جمله امروز خیلی من را به فکر فرو برده بود . گروهی از پیامبران بودند که خداوند به آن ها نعمت داد با خودم فکر کردم که این طور باشد یعنی پیامبرانی هم بودند که نعمت نداشته باشند ؟ به این نکته که زیاد دقیق شدم این برداشت را برای خودم کردم که هر کدام از ما در دنیا میتوانیم پیامبری باشیم ، پیامبری باشیم که به مردم کمک کنیم به آن ها و آن ها را به اصطلاح هدایت کنیم اما خداوند دستهای از انسانها را نعمت خاص داده ، چه نعمتی ؟ نعمتی که ما می گوییم هدایت ، نعمتی که ما به آن می گوییم مصون بودن از گناه . به دلیل نعمت هدایت رزقشان در دنیا این است که اینها از گناه مبّرا می شوند ، دوری می کنند ، به گناه آگاه هستند که برکتش را در جهان آخرت حتماً دریافت میکنند . آنان گروهی از پیامبران بودند که خداوند به آن ها نعمت داد یعنی آن چیزی که الان عرض کردم خدمتتون به آن ها داد .
از فرزندان آدم ، از کسانی که همراه نوح بر کشتی سوار کردیم یعنی از سلاله این انسانها و از فرزندان ابراهیم و یعقوب و از کسانی که هدایت نمودیم و برگزیدیم پس این ها کسانی هستند که مورد نعمت خداوند و دریافت رزق الهی در دنیا قرار گرفتند .
که هرگاه آیات خدای رحمان برایشان تلاوت میشد سجده کنان و گریان به خاک میافتادند . ویژگی مخصوص این دسته انسانها را خداوند چنین اعلام میفرمایند : این ها کسانی بودند که وقتی در دنیا آیات الهی ، اذکار الهی بر آن ها تلاوت می شد ، سخن از پروردگار به آن ها داده میشد آنها بدون این که از خودشان اختیاری داشته باشند گریه میکردند و بر خاک میافتادند در حالت سجده . این از به اصطلاح جنبه رزق نعمتهای الهی است آیا در من و شما هم این وجود دارد ؟ ما به طور حتم این کار را نمیکنیم چون معمولاً می گوییم که خاک کثیف است ، میکروب دارد ، دردسر است در حالی که آنها به این طور چیزها توجهی نمیکنند . آیا این همه خضوع و خشوع در مقابل کلام پروردگار در من و شما وجود دارد ؟ باید به آن نگاه کرد ما که بیخود قرآن نمی خوانیم ، اگر دارا نیستیم باید حتماً کسب کنیم ، به آن سمت و سو حرکت کنیم .
فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا ﴿٥٩﴾
و از پس ایشان کسانی جانشین شدهاند که نماز را ضایع کردند .
به دنبال این دسته افرادی که خداوند به آن ها نعمت داد ، رزقشان در دنیا سجده بر پروردگارشان بود . به آن ها اینها را داد پس از آنها از این ها نسل مردمی به وجود آمد که نماز را ضایع کردند . نماز به گونه کلّی طاعت الهی است ، ارتباط بین بنده و خالق و از جمله طاعاتی است که رشته محکمی بین انسان و پروردگار برقرار میکند .
شهوات را پیروی نمودند . شهوات اعم از مسائل جنسی میتواند شامل شود و غیر از آن هر چیزی را که در دنیا از هر وسیله ای در دنیا بی حدّ و حصر بخواهیم استفاده کنیم شهوت آفرین می شود . پول به نفسه چیز بدی نیست ، حرام نیست ، کثیف نیست اما وقتی پول پرست شدی حتماً به دنبالش این ها را خواهد آورد .
که به زودی گمراهی را خواهند دید . کسانی که پیرو شهواتشان می شوند ، کسانی که نماز را دست کم میگیرند ، بیاهمیت می گیرند ، مخالفت میکنند به زودی به منطقهای در دنیا میرسند ، به احوالاتی در دنیا میرسند که سزای این نادانی و گمراهی را خواهند چشید . اولین چیزی که از آنها قطع می شود ارتباطشان با خالق است . یادتان است بچه بودیم وقتی یک جای تاریک میرفتیم آواز میخواندیم ، داد میزدیم ، جیغ می کشیدیم ، سر و صداهای عجیب الغریب در می آوردیم ، چرا ؟ چون فکر میکردیم اگر دشمنی آن جا هست بداند ما تنها نیستیم ، یک پشتیبان دیگر هم داریم . آدم ها را با اسم های مختلف صدا میکردیم در حالی که هیچ آدمی آن جا نبود ، چرا ؟ چون آدمی نیاز به پشتیبان دارد ؛ اولین قدم پشتیبان از دست می دهند ، کسانی که نماز را ضایع میشمرند و اهمیّت نمی دهند یا خدایی نکرده تمرّد میکنند ، کسانی که از شهواتشان پیروی میکنند .
إِلَّا مَنْ تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحًا فَأُولَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لَا يُظْلَمُونَ شَيْئًا ﴿٦٠﴾
جز کسانی که توبه کردند و ایمان آوردند .
باز خداوند در رحمت را باز میگذارد می گوید : یک دوره ای از زندگیت را اشتباه کردی ، این کار را کردی اما امروز متوجه شدی برگرد ، برگرد توبه کن از آن کارهای غلط و زشتی که انجام دادی که تو را از بندگی خدا دور کرده بود . برگرد ، ایمان بیاور ، بپذیر و در این پذیرشت ثابت قدم باش . کار شایسته انجام دادند . پس از این دسته افراد کسانی که توبه میکنند کسانی که ایمان می آورند و به کارهای شایسته می پردازند . که آن ها به بهشت داخل شوند و هیچ گونه ستمی بر ایشان نرود . چقدر خداوند نسبت به بندگانش با لطف و با محبّت برخورد میکند . حالا این جا یک توهّم برای یه عدّهای به وجود می آید : بیایم یک دورهای خوش بگذرانیم ، عشقمان را بکنیم بعد می رویم توبه میکنیم ، نمی شود ، این طوری نیست کسانی که عمداً به کارهای زشت میپردازند نه از روی خطا و کسانی که عمداً توبه را ترک میکنند امکان توبه کردن از ایشان سلب می شود . برادران یوسف با خودشان گفتند او را به چاهی میاندازیم تا کاروانیان او را ببرند و بعد از آن می رویم و توبه میکنیم ، دیدید چقدرتوبه شان طول کشید ؟ تازه اگر لطف خدا به واسطه پدر و برادر شاملشان نمیشد چه بسا که هیچ وقت به توبه دست پیدا نمیکردند . به امید این که تفریح بکنیم ، کِیفی بکنیم ، عشقی بکنیم و بعد توبه میکنیم و جبران میکنیم ننشینیم .
و هیچ گونه ستمی بر ایشان نرود . چنین افرادی که خطا کرده بودند و بعد متوجه شدند پس از آن خداوند اگر آن ها را ببخشد و توبه شان را بپذیرد دیگر بر آنها ستمی وارد نخواهد شد .
جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدَ الرَّحْمَنُ عِبَادَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّهُ كَانَ وَعْدُهُ مَأْتِيًّا ﴿٦١﴾
بهشت های جاودانی که اکنون در نهان است ، خدای رحمان بندگانش را وعده داده است .
این جمله خیلی زیباست ، باور کنید این جمله تکان دهنده است ، چرا ؟ چون خداوند دائم در آیات بی شمار در قرآن انسانها را وعده می دهد به بهشت ، مشخصات می دهد برای بهشت و این جا خیلی زیباست که بهشتهای جاودانی که اکنون در نهان است که شما نمیبینید . و چه بسا همان بهشتها در همین زمین است ولی برای ما قابل رؤیت نیست . خداوند ما را به این بهشتها وعده داده است . مثالهای بهشت را از آن چه که در زمین زیباست ، گواراست و برای انسان به اصطلاح شادی آفرین است نشانی می دهد . آبها ، تختهای زیبا با جایگاههای برافراشته ، میوههای خوب و..... . بیتردید وعده او آمدنی است . پس شک نمیتوانیم بکنیم ، که این وعده که خداوند داده آمدنی است ، به ما خواهد رسید ، من در این دنیا منتظرش هستم . چه بسیار زمانهایی هم که این وعده خدا را در وجود انسانها ، طبیعت که جای خود دارد ، طبیعت اصلاً جای گفتگو ندارد . برگهای درختان ، برگهای شاخههای زیبای گلها هر کدامشان بهشتی هستند ولی خیلی از آدمها خودشان بهشت هستند . من در وجود بسیاری از آدمها وقتی نگاهشان میکنم بدون این که اسمشان را بدانم ، بدون این که بدانم کجا می نشینند ، بدون این که بدانم چه کاره اند قربان صدقه شان می روم . آن قدر زلال اند ، آن قدر شفاف هستند که انسان خودش را میتواند در وجود آنها ببیند و از وجود خودش لذّت ببرد . همه این ها در دنیا قابل رؤیت هستند به شرطی که شما طالب دیدنشان باشید .
لَا يَسْمَعُونَ فِيهَا لَغْوًا إِلَّا سَلَامًا وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِيهَا بُكْرَةً وَعَشِيًّا ﴿٦٢﴾
در آن جا سخن بیهوده نشنوند .
وای خدا یعنی می آید من یک جایی بنشینم که همه سخنان زیبا باشد ، حرف های بیهوده نباشد ، تکراری نباشد ، چرت و پرت نباشد .
در آن جا سخن بیهوده نشنوند جز درود . درود به معنای سلام ، سلام را ما به عنوان ورود به هر آدمی به کار میبریم اما در بطن سلام یک چیزهایی وجود دارد ، یک ارتعاشاتی وجود دارد ، انرژیهایی وجود دارد بیحد و حصر . خداوند میفرماید که آن جا سخن بیهوده نشنوند جز درود ، جز سلام . سلام را خیلی جاهای قرآن به این شکل خداوند معرفی میکند ، مواظب سلام گفتن هایتان باشید . سام چیه ؟ سلام .
و صبح و شام روزی شان در آن جا برقرار است . صبح و شام یعنی روشنایی روز از ابتدایی که شروع می شود تا جایی که تمام می شود . و شام از آن جایی که تاریکی آغاز می شود تا جایی که دوباره به روشنایی روز میپیوندد . می گوید : روزی شان آن جا برقراراست ، این روزی چیست ؟ کار میکنند ، پول در می آورند . خرج میکنند ، خوش میگذرانند ، شب میخوابند ، صاحب اولاد می شوند و... همه این ها درست است اما این روزی که صبح و شام در آن جا فراهم است فراتر از این صحبتهاست . خداوند انسان را با این کلمات ، با این جملات هدایت میکند که در همین دنیایی که زندگی میکند دنبال این روزی بگردد . این روزی فراتر از خوردن یک کیلو گوشت گوسفند است که امروز گران است ، فردا ارزان است ف پس فردا گران تر است ، همه اش قیل است ، همه اش قال است . بنابراین به کلام قرآن با تعمّق نگاه کنید حیف است که از روی آن راحت بگذریم و زیباترش این جاست : برای من یک مفهومی دارد با نوع نگاهم ، با نوع انرژی قلبم و برای شما یک شکل دیگر و قشنگتر این جاست که همه آن هم درست است ، هیچ کدام نیست که غلط باشد .
تِلْكَ الْجَنَّةُ الَّتِي نُورِثُ مِنْ عِبَادِنَا مَنْ كَانَ تَقِيًّا ﴿٦٣﴾
این همان بهشتی است که به هر یک از بندگان ما که پرهیزگار باشد به میراث دهیم .
دیگر از این سند بالاتر هم انسان می خواهد . به این زیبایی خداوند به او سند می دهد ، به این قشنگی خداوند به او سند می دهد ؛ به او می گوید اگر این چنین زندگی کنی چنین بهشتی را به هر کدامتان می دهم . به هر یک از بندگان ، ما که الان در دنیاییم روشنی ها را میبینیم ، گیاهان را میبینیم ، جنگل ها را میبینیم ، لذّت ها را میبریم ، نه ، نه ، بهشت فردی مان یک چیز دیگر است ؛ ما هر کدام یک بهشت انفرادی داریم کلام قرآن است من نمی گویم ، این همان بهشتی است که به هر یک از بندگان ما که پرهیزگار باشد ، تقوا پیشه کند به میراث دهیم . ارثیه اوست ، حقش است ، مال خودش است ، بردارد و برود . این همان چیزی است که الان عرض میکردم من میخوانم از آیات قرآن قلبم یک تشبیهی دارد ، یک دریافتی دارد ؛ شما میخوانید یک دریافت دیگر ، همه این دریافتها هم درست است چون همه این درون پوشیده است و منتظر ایستاده که بندگان خدا بخوانند و آن ها را استخراج کنند و چقدر کلام قرآن مهجور است مثل امام زمانش ، چون آن را نمیفهمند ، چون آن را نمیخوانند و نمیخواهند آن را بدانند و چه قدر حیف .